11 maart 2014: lees ook dit artikel: DCVax® kan vanaf nu als immuuntherapie voor zowel laaggradige als hooggradige hersentumoren worden verkregen in Duitse klinieken, wordt vergoed en ook in UZA - Antwerpen binnen studieverband.

25 april 2013: Bron: impressum health & science communication

FET-PET scan met radio actief gelabelde amino zuren verbetert signifiant diagnose en uiteindelijk ook effect van behandelingen van hersentumoren in vergelijking met de MET scan, een tot nu toe veel gebruikte diagnose techniek, waarbij een MRI werd gecombineerd met een Pet scan en radio actieve gelabelde aminozuren C-11-methyl-L-methionine
Dit blijkt uit een  vergelijkend onderzoek in veel ziekenhuizen in verschillende landen, waaronder ook ziekenhuizen in Nederland en Belgie die ook werken met de FET-PET. Dit bracht de Europese Vereniging van Nucleaire Geneeskunde (EANM) gisteren naar buiten in een persbericht. 'Deze methode heeft nu bewezen dat het een heel hoge betrouwbaarheid heeft en is nu klaar om op grote schaal in de alledaagse praktijk te worden gebracht. Het voordeel voor de patiënten is belangrijk, " aldus professor Karl-Josef Langen, namens de Europese Vereniging van Nucleaire Geneeskunde (EANM).

Tumoren in de hersenen, welke uit gliacellen bestaan die de draagconstructie van het zenuwstelsel vormen, worden gewoonlijk gediagnosticeerd door een MRI - via magnetische resonantie wordt een beeld gevormd.
Maar deze techniek, die gebruik maakt van magnetische velden en radiofrequente velden (radiogolven), heeft een beperkte capaciteit om onderscheid te maken tussen tumorweefsel en andere veranderingen in het weefsel die niet kwaadaardig zijn. Echter, een nauwkeurige bepaling van de tumorgrens is essentieel voor een biopsie en voor de planning van een operatie of een doelgerichte bestraling, waarbij de tumor wordt vernietigd, terwijl tegelijkertijd zoveel mogelijk het omliggende gezonde weefsel moet worden behouden, aldus prof.dr. Karl-Josef Langen.

Bundeling van de voordelen van MRI en FET-PET:

Om de diagnostische uitkomst van een MRI te verbeteren, hebben artsen jaren geleden een PET scan - positron emissie tomografie ontwikkeld en dat bleek een waardevolle aanvullende methode, waar een aantal jaren gebruik van is gemaakt. Een PET scan maakt vlekken van verdacht weefsel en als het kankercellen zijn, door hun metabolisme zichtbaar door zogeheten tracers - radioactief gemerkte stoffen waarmee vooraf de patiënt wordt ingespoten - en verschaft aldus waardevolle informatie voor de radioloog - arts, die kan worden samengevoegd met de meer anatomisch georiënteerde afbeeldingen van een MRI.

Voor het PET-onderzoek van hersentumoren diende de MET - radio actief gelabelde aminozuren C-11-methyl-L methionine als standaard tracer dusver.  Een glioom is daarmee duidelijk af te bakenen omdat de opname van deze tracer door tumorweefsel aanmerkelijk hoger is dan van het omringende gezonde weefsel. Vandaar dat dit aminozuur beter is voor hersenscans dan andere tracers die ook vaak worden gebruikt, bijvoorbeeld glucose (fluoro-deoxyglucose/FDG), die in het geval van gliomen onvoldoende het verschil aan kan geven tussen laaggradige tumoren en normaal gezond weefsel.

Niettemin heeft de MET ook zijn keerzijde: het is ingewikkeld te produceren en heeft een halfwaardetijd van slechts 20 minuten, wat het gebruik van op MET gebaseerde methoden beperkt tot de enkele diagnostische centra die zijn uitgerust met een eigen cyclotron waarmee deze tracer ter plekke kan worden geproduceerd en direct kan worden toegediend.

Om deze problemen te voorkomen, want een cyclotron is ontzettend duur en groot, hebben prof. Langen en zijn collega's het gebruik van een andere tracer ontwikkeld en onderzocht: een fluor-18-gelabeld aminozuur, genaamd FET. De halfwaardetijd van 109 minuten zorgt voor de mogelijkheid het middel te transporteren van de productielocatie naar meerdere externe PET centra en hoeven patiënten die een FET-PET onderzoek moeten ondergaan, niet meer zo ver te reizen. Er zijn ook nog andere pluspunten voor de FET.  In tegenstelling tot een BMO, toont een FET geen aankleuring, zoals ze dat noemen door ontstekingscellen of bij inflammatoire lymfeklieren, dus een FET vermijdt ook misleidende gegevens.  Bovendien maakt een FET  beter onderscheid tussen recidieven van glioma's en veranderingen in niet kankerweefsel of laaggradige tumoren, waardoor het totaal een nauwkeuriger beeld geeft van de tumorcellen zelf.

Betrouwbaarheid van meer dan 90 procent:

Bij vergelijking van de diagnostische resultaten van beide gecombineerde FET-PET/MRI en MRI alleen, naast of voor de "gouden standaard" van tumor biopsies toonden Prof Langen en zijn team aan dat de diagnose en plaatsbepaling met een MRI FET-PET scan significant beter is dan de toepassing van alleen een MRI.
"Met deze combinatie van MRI FET-PET konden we de plaats en de omvang van de tumoren met een nauwkeurigheid van meer dan 90% bepalen, met alleen een MRI bleek de diagnose en plaatsbepaling veel minder nauwkeurig: Slechts de helft van de veranderingen in het weefsel werden door een MRI juist gedetecteerd en bleek kanker," aldus Prof dr. Langen.
"De komst van de FET-PET is revolutionair te noemen in het diagnosteren van een hersentumor. De mogelijkheid om deze werkwijze te integreren met een van de verschillende bestaande MRI varianten in een onderzoek verbetert de planning van zowel een chirurgische als een radiotherapeutische behandeling. Een beperking van het doelvolume door nauwkeurige vaststelling van de tumorgrootte kan de negatieve bijwerkingen van radiotherapie aanzienlijk verminderen, terwijl tegelijkertijd voor de behandeling van de tumor zelf een hogere dosis kan worden gebruikt dan anders mogelijk zou zijn. Bovendien kan de respons op de behandeling ook eerder in een vroeg stadium nauwkeuriger en betrouwbaarder worden beoordeeld," aldus prof. dr. Langen

Volgens prof. Langen gebruiken inmiddels meer dan 20 universitaire klinieken in Duitsland en een aantal centra in Oostenrijk, Denemarken, Frankrijk, Italië, Nederland en Polen inmiddels deze methode. Hij schat dat meer dan 10.000 FET-PET scans zijn uitgevoerd in de afgelopen vijf jaar. Bijwerkingen zijn er tot dusver niet gemeld.  De blootstelling van de patiënt aan straling tijdens FET-PET is niet hoger dan die van een gebruikelijk röntgenonderzoek. "Het is zeer waarschijnlijk dat de verdere invoering van deze methode in de klinische praktijk voor de behandeling van deze uiterst ernstige ziekte zal plaatsvinden. Naast het voordeel van de patiënten, zijn de kosten van deze technieken in evenwicht wanneer deze worden vergeleken met de kosten van het herhaald gebruik van diagnostisch minder betrouwbare methoden, " besluit Prof Langen.

Voor een geanimeerde inleiding tot nucleaire geneeskunde, kunt u terecht op de website www.whatisnuclearmedicine.com

Het originele engelstalige persbericht waaruit ik bovenstaande heb gecomponeerd en vertaald kunt u hier onderstaand lezen:

Brain tumour: radioactive amino acid improves diagnosis and treatment

EANM Press Service

Brain tumour: radioactive amino acid improves diagnosis and treatment


(Vienna, 23 April 2013) Cerebral glioma is a life-threatening brain tumour. A novel imaging technique, based on radioactively labelled amino acids, allows earlier detection and a much more precise localisation of the cancer tissue, thus enhancing the chances of fighting the disease. “This method has proven its high reliability in numerous studies and is ready to be introduced into practice on a large scale. The benefit for patients is significant,” says Professor Karl-Josef Langen, expert of the European Association of Nuclear Medicine (EANM).

Cerebral glioma is the most common type of primary brain tumours. Five to six new cases per 100,000 individuals occur annually. For the majority of patients, the disease is fatal. The cancer, which arises from glial cells that form the support structure of the nervous system, is usually being diagnosed by magnetic resonance imaging (MRI). But according to EANM expert Prof. Karl-Josef Langen (Institute of Neuroscience and Medicine, Research Centre Jülich, Germany), this technique, which makes use of magnetic and radio frequency fields, has a limited capacity to distinguish between tumour tissue and other tissue changes that are not cancerous. However, a precise spotting of the tumour is vital for biopsy, as well as for the planning of surgery or for an effectively targeted radiation therapy, which destroys the tumour, while at the same time preserving the surrounding healthy tissue as far as possible.

Joining forces: MRI and FET-PET
To improve the diagnostic outcome of MRI, physicians have been using positron emission tomography (PET) as a supplementary method for quite a long time. PET spots cancerous cells by making their metabolism visible through tracers (radioactively labelled substances the patient is injected with), and thus provides valuable information that can be fused with the more anatomically oriented images of MRI. For the PET examination of brain tumours, the radio-labelled amino acid C-11-methyl-L-methionine (MET) has been used as the standard tracer so far. MET can clearly delineate the cerebral glioma, as the uptake of this tracer by the tumour is markedly higher than by the surrounding healthy tissue. Hence, this amino acid outperforms other tracers that are being used frequently, such as glucose (fluoro-deoxyglucose/FDG), which in the case of gliomas fails to sufficiently differentiate low-grade tumours from normal tissue.

Nevertheless, MET also has its downside: it is complicated to produce and it has a half-life of only 20 minutes, which restricts the use of MET-based methods to the few diagnostic centres that are equipped with an in-house cyclotron that allows to produce this tracer on site, so that it can be administered immediately. To overcome these difficulties, Prof. Langen and his colleagues have been employing a different tracer, a fluorine-18-labelled amino acid, called FET. Its half-life of 109 minutes allows for transport from the production site to multiple external PET centres, so patients who have to undergo FET-PET examination need not travel long distances. There are other pros: FET, by contrast with MET, shows no uptake in inflammatory cells or in inflammatory lymph nodes, thus avoiding to create misleading data. Moreover, it is better in distinguishing recurrent glioma from non-cancerous tissue changes, which makes it altogether more accurate than MET in targeting the tumour cells.

Precision rate of over 90 per cent
By comparing the diagnostic results of both combined FET-PET/MRI and MRI alone with the “gold standard” of tumour biopsies, Prof. Langen and his team could demonstrate that the outcome of FET-PET together with MRI is significantly better than the application of MRI alone. “The combination of methods enabled us to determine the location and the extent of tumours with a precision rate of more than 90%, while MRI alone proved to be far less accurate: only half of the tissue changes detected by MRI turned out to be cancerous,” says Prof. Langen. “The advent of FET-PET has virtually revolutionised brain tumour diagnosis. The possibility to integrate this method with any of the several existing MRI variants in one investigation improves the planning of surgical as well as radiotherapeutic treatment. A restriction of the target volume to the actual tumour size can substantially lessen the negative side effects of radiation therapy, while at the same time permitting treatment of the tumour itself with a higher dose than otherwise possible. Furthermore, the treatment response can also be judged reliably at an early stage.”

According to Prof. Langen, more than 20 university clinics in Germany and a number of centres in Austria, Denmark, France, Italy, the Netherlands and Poland have already established this method. He estimates that more than 10,000 FET-PET scans have been performed in the last five years. Side effects have not been reported so far. The patients’ exposure to radiation during FET-PET is not higher than that of a usual x-ray examination. “It is very likely that the further introduction of this method into clinical practice will improve the treatment of this extremely severe disease. Apart from the patients’ benefit, the costs of these techniques will be well justified as they help saving the costs caused by the repeated use of diagnostically less reliable methods,” says Prof. Langen.

For an animated introduction to nuclear medicine, please visit the website

extlink 
http://www.whatisnuclearmedicine.com/


Plaats een reactie ...

19 Reacties op "FET-PET scan met radio actief gelabelde amino zuren verbetert significant diagnose en uiteindelijk ook effect van behandelingen van hersentumoren in vergelijking met de MET scan"

  • Joke :
    Onze dochter is 19 en heeft een laaggradig glioom in de Thalamus.
    Ze heeft klachten als heel veel hoofdpijn, extreem moe enz. enz.
    Wait and See, volgens Groningen.
    Maar onze dochter heeft een gewone MRI gehad in Groningen 2 weken geleden.
    Tumor was niet gegroeid volgens de gewone MRI.

    Je zou dan toch denken, als ik dit bericht lees over de vele voordelen van de FET-PET/MRI,(maakt beter onderscheid in verandering van kankerweefsel + bepaalt omvang beter) dat deze FET-PET/MRI zéker toegepast had kunnen worden bij een 19-jarige i.p.v. een gewone MRI?!!
    Met vriendelijke groet, Joke
    • Tanja :
      Hallo Joke,

      Ik heb zelf ruim 4 jaar op watch and wait gezeten omdat ik een laaggradig glioom die niet groeide zou hebben zonder aankleuring. Nadat mijn nieuwe neuroloog het niet vertrouwde ben ik doorgestuurd naar een academisch ziekenhuis. Daar ben ik geopereerd en het bleek wel degelijk hooggradig te zijn. Ik zou je persoonlijk aanraden hier toch eens naar te laten kijken....
      • Joke :
        Tanja,

        oh, wat ontzettend jammer dat ik je bericht niet eerder heb gelezen.
        Ik lees het nú pas!!
        Naar welk academisch ziekenhuis ben jij geweest dan?
        Onze dochter heeft dus een MRI in het academisch ziekenhuis in Groningen gehad.
        We zitten dus wel in een academisch ziekenhuis.
        Maar dus alleen een MRI scan gehad.
        Daar concludeerden ze "een laaggradig glioom, graad 2".
        Hoe zijn ze er bij jou achter gekomen, dat je wèl een hooggradig glioom hebt?....na je operatie?
        Of na een bepaald soort scan?
        Wat voor scan(s) heb jij gehad?
        Omdat de hersentumor van onze dochter middenin de hersenen zit (in het regelcentrum) kunnen ze niet opereren.
        Tanja verder wens ik je heel veel sterkte en kracht toe.
        Ik hoop dat je contact op neemt.
        Jammer genoeg weet ik natuurlijk niet je e-mail adres, anders had ik je gemaild.
        joke-vaneck@hotmail.com
        • Joke :
          Nadat onze dochter na een paar "rare" pijn-kramp aanvallen in het ziekenhuis is beland, hebben we weer contact gezocht met Groningen (UMCG), met de vraag naar een FET-PET scan.
          Deze scan bieden ze echter NIET aan in het UMCG.
          (Kees, in jouw bericht van 27-04-2013, stond van wel.)
          Onze dochter krijgt aanstaande maandag wèl een EEG en op de MRI van begin november was de hersentumor niet gegroeid.
          Groningen zoekt voor ons uit welke ziekenhuis wèl een FET-PET scan kunnen aanbieden.
          • kees :
            Joke wat vreemd want op de website van het VUmc staat naast het VUmc zelf ook UMCG - Gronmingen werkt met de Fet-pet scan: http://www.vumc.nl/afdelingen/nucleaire-geneeskunde-PET/5904547/

            Citaat uit artikel: PET tracers worden in Nederland ontwikkeld en geproduceerd in een beperkt, maar gelukkig groeiend, aantal academische centra (momenteel alleen in het VUmc Amsterdam, UMCG Groningen).

            Zijn jullie nog in Antwerpen of Leuven geweest?

            groeten, kees
            • Joke :
              Kees, dat is inderdaad raar zeg.
              Ik heb de link bekeken.
              Ik heb met de neuroloog/oncoloog gesproken waar onze dochter onder behandeling staat.
              Ik zal proberen dit stukje uit te printen en aanstaande maandag meenemen naar het UMC Groningen.
              En ik neem natuurlijk contact op met het Vumc.
              We willen gewoon de Fet-Pet scan voor onze dochter.

              UMC Groningen zei echter wel, omdat de tumor op zo'n beroerde plaats zit,...in de Thalamus (en op de laatste MRI niet gegroeid was)er toch een wait and see beleid zou blijven volgen. Ik heb ook nog gesproken over immuuntherapie.
              Maar alleen de patiënten met graad 3/4 worden eventueel doorverwezen voor immuuntherapie.
              Maar wij willen juist VOORKOMEN dat de tumor doorgroeit naar graad 3/4.
              • Joke :
                Afgelopen maandag 25 november weer naar UMC Groningen geweest.
                Nee, onze dochter wordt niet geïndiceerd voor een Fet-Pet scan.
                De tumor was vergeleken met de vorige MRI niet gegroeid, dus ze vonden het niet nodig.
                Ik kon praten als Brugman, maar ik kreeg het niet voor elkaar.
                Een MET-scan mocht misschien wel.
                Hoe krijg ik die FET-Pet scan nu wèl voor elkaar?
                • Kees :
                  Joke ik kan gewoon niet geloven dat de artsen zo met jullie omgaan. Eerst ontkennen dat ze zo'n scan kunnen maken, en nu weer zeggen dat het nog niet nodig is. Ik zou niet weten hoe dit op te lossen. Misschien toch maar naar ander ziekenhuis? Waarom niet naar Antwerpen of Leuven voor op z'n minst second opinion en wellicht gesprek voer immuuntherapeutische afspraak? In het rapport hersentumoren - actueel dat ik je toestuurde staat alle informatie daarover plus adressen.

                  Sterkte met alles, Kees
                  • Joke :
                    Kees,
                    een second opninion in Antwerpen, Leuven of het tumorcentrum van Nederland: Rotterdam??
                    Als ik zo op de site van Antwerpen en Leuven en Rotterdam kijk, is het beleid van een laaggradige glioom ook Wait and See.
                    Maar ja, wie vertelt mij of het inderdáád een graad 2 is?
                    Biopt wordt niet genomen, ivm gevaarlijke plek (Thalamus)
                    Biopt kàn bijvoorbeeld een graad 2 diagnosticeren, terwijl een halve milimeter verder de tumor een graad 3 is.(bij wijze van spreken)...zegt Groningen.
                    Welke van de drie ziekenhuizen raad jij aan en zou je het willen onderbouwen??
                    Mvg,Joke
                    • kees :
                      Joke heb je deze informatie gelezen? http://kanker-actueel.nl/NL/vaccin-dcvaxr-brain-welke-succesvol-blijkt-tegen-hersentumoren-glioblastoma-nu-officieel-verkrijgbaar-in-zwitserland-adressen-van-ziekenhuizen-waar-trial-loopt-toegevoegd.html Ook voor laaggradige tumoren en wordt vergoed.

                      Ik zou jullie dochter daar direct voor aanmelden of anders aanmelden in UZA Antwerpen waar dezelfde aanpak wordt gedaan, maar had ik je al eerder gemaild.

                      Groeten, kees
                    • Kees :
                      Joke je vraagt het verschil tussen de twee verschillende scans. Lees in het artikel hierboven waar het volgens mij prima uitgelegd staat wat het verschil is.

                      Groeten, kees
                      • Joke :
                        Dan begrijp ik het nog niet zo goed.
                        Als UMCGroningen een MET-scan aanbiedt, kun je daar dan hetzelfde op zien als op een FET-PET scan?
                        De tracer voor de MET scan maakt Groningen namelijk zelf, en wordt meteen aangeboden. Dan is een MET scan net zo goed als een FET_PET scan zegt Groningen.
                        Over een MET scan lees ik eigenlijk niet zo veel op Google.
                        • kees :
                          Joke kijk eens oip deze twee websites: http://www.kennislink.nl/publicaties/hersenscans-wat-meten-ze-nou-precies

                          en die van UZA Leuven: http://www.uzleuven.be/nl/node/2015

                          Daar staat, niet in gewone lekentaal maar misschien begrijp je het wel, de verschillende manieren van scans bij o.a. hersentumoren. De MET-scan werd voorheen veel gebruikt maar tegenwoordig gebruiken ze meer en meer de FET-pet-scan begrijp ik uit de informatie. Overigens vind ik het artikel hierboven best helder beschreven wat nu het verschil is door de toevoeging van de anminozuren. Maar misschien dat die niet reageren op laaggradige tumoren? Ik durf hier echt geen uitspraken over te doen.

                          Groeten, kees
    • kees :
      Dat zou ik toch ook denken Joke. Waarom dat dan niet gebeurd is weet ik natuurlijk niet. Maar vraag dat aub na bij de oncoloog. Neem desnoods dit artikel uitgeprint mee? Overigens lopen er in Europa veel studies met immuuntherapeutische aanpak bij hersentumoren, ook dat lijkt een optie voor je dochter neem ik aan.

      Sterkte met alles, Kees
      • Joke :
        Toch, als je op de sites van verschillende ziekenhuizen kijkt en Groningen zelf natuurlijk: laaggradig glioom, in ieder geval laatste 3 maanden niet gegroeid EN zit het tè diep weg voor operatie, doen ze dus niets aan.

        Altijd hoofdpijn, extreem moe, misselijk "kunnen" met hersentumor te maken hebben (weten ze niet zeker, het kàn). (Er was geen "druk"verhoging te zien in hersenen op MRI).
        Laaggradig glioom, dat niet te opereren is en op het ogenblik niet groeit is niet ernstig genoeg.

        Maar domweg afwachten tot het verder groeit naar graad 3 en 4, is toch geen optie??!!
        DÀT het verder gaat groeien, gebeurt sowieso, zegt Groningen, maar wannéér dat is, weet niemand.

        Sorry, dit verhaal hoort niet hier volgens mij, misschien kun je het verplaatsen, op de plek waar het wel hoort.
        Maar ik moest even mijn verhaal kwijt.
        • Joke :
          Kees:

          ik heb behoorlijk wat gelezen op google.
          Maar naar wat ik lees, is het nog in studievorm (?) en is in ieder geval voor gliobastomen en niet voor laaggradige hersentumoren (glioom graad 2)
          Weet jij hier verder meer over?
          Waar eventueel enz. enz.
          Je mag me ook mailen.
          Bedankt alvast
          • Kees :
            Joke ik heb je prive een mailtje gestuurd met wat aanvullende informatie.

            Groeten, kees
  • Elisabeth Coppola :
    Wordt deze FET-PET ook uitgevoerd na de 6 maanden chemo kuur.
    Mijn man heeft een GBM - graad 4. Geopereerd, chemo en bestraald.
    Met vriendelijke groet.
    Elisabeth Coppola
    • Kees :
      Beste Elisabeth,

      ik denk het wel en ik zou zo snel mogelijk jullie oncoloog contact op laten nemen met een academisch ziekenhuis die zo'n FET-Petscan kunnen maken. Bv. AvL Amsterdam of UMCG Groningen en Erasmus Rotterdam.

      Mvgr. kees

Gerelateerde artikelen
 

Gerelateerde artikelen

Petscan met aminozuur 18 >> Reguliere oncologie: een overzicht >>