Stereo-tactische bestraling voor beginnende inoperabele uitgezaaide longkanker zorgt voor een 5-jaars overleving van 40 procent en en ziektevrije tijd van 26 procent. Mediane overall overleving bleek 4 jaar te bedragen.

5 april 2023: lees ook dit artikel: https://kanker-actueel.nl/stereotactische-ablatieve-bodyradiotherapie-sbar-plus-durvalumab-geeft-uitstekende-resultaten-bij-oudere-patienten-met-beginnende-niet-kleincellige-longkanker.html

17 september 2014: Bron: AMA. 2010;303(11):1070-1076. doi:10.1001/jama.2010.261

Stereo-tactische bestraling voor inoperabele longkanker zorgt voor een 5-jaars overleving van 40% en en ziektevrije tijd van 26%. Mediane overall overleving bleek 4 jaar te bedragen. Welke veel beter is in vergelijking met traditionele bestraling, waarbij minder dan 40% de 2-jaar overleeft, aldus de onderzoekers. Daar kwam bij dat stereo-tactische bestraling reletatief veel minder ernstige bijwerkingen gaf op langere termijn dan werd verwacht.

Dit blijkt uit nieuwe gegevens uit de gerandomiseerde studie RTOG 0236, eerder al gepubliceerd in 2010 bij totaal 59 patiënten met beginnende uitgezaaide niet operabele longkanker. Deze studie werd gepresenteerd op ASTRO - American Society for Radiation Oncology’s 2014.

Studieopzet:

In deze fase II studie werden in meerdere ziekenhuizen in de periode van mei 2004 tot oktober 2006 59 patiënten ouder dan 18 jaar met inoperabele op maximaal twee plaatsen uitgezaaide niet-klein-cellige longkanker (biopsie-bewezen T1–T2 N0M0 stadium) opgenomen in deze studie. Alle patiënten ontvingen stereo-tactische bestraling met een hoge dosis bestraling op de tumor zelf en met zo min mogelijke belasting voor omringende organen en gezond weefsel. Dus scherp afgegrensde bestraling.

Van de 59 patienten die meededen aan de studie bleken er uiteindelijk 55 patiënten beschikbaar voor een evalautie van de studie welke een follow-up kende van 4 jaar en 7,2 jaar voor de patiënten die het overleefden. (44 patienten hadden 1 uitzaaiing - T1 en 11 patiënten met twee uitzaaiingen - T2). De patiënten ontvingen drie keer een bestraling van 18 GY binnen 15 tot 2 weken.

Resultaten:
De onderzoekers evalueerden: locale controle, ziektevrije overleving, overall overleving en toxiciteit - bijwerkingen. Mediane follow-up was 4 jaar (7.2 jaar voor patiënten die overleefden). Na 5 jaar was de ziektevrije tijd 26% en de overall overleving 40% met een mediane overall overleving van 4 jaar.

4 patiënten hadden een recidief op de plaats van de primaire tumor welke vertaald kan worden in een geschatte 7% waarbij sprake is van een mislukte behandeling in een tijsperiode van 5 jaar. (range, 1.8–4.8 jaar optredend recidief na stereotactische bestraling).
9 andere patiënten kregen een recidief binnen de aangetaste lymfklieren (range, 0.1–5.9 jaar na stereo tactische bestraling), resulterend in een "mislukte behandeling" voor samen primaire tumor en uitzaaiingen van 20% in een periode van 5 jaar.
De 5-jaars lokale-regionale "mislukking" was 38%, waarvan 7 patiënten verdere uitzaaiingen van hun kanker kregen in de buurt van de aangetaste lymfklieren of andere organen. (range, 2.8–5.2 jaar na stereo-tactische bestraling).
15 patiënten hadden een recidief van verdere uitzaaiingen, dus de 5-jaars "mislukking" van stereo-tactische bestraling voor uitzaaiingen op afstand was 31%.
Behandelingsgerelateerde graad 3 en 4 bijwerkingen werden gezien bij respectievelijk 15 en 2 patiënten. Graad 5 bijwerkingen werden niet gezien.

Deze resultaten zijn zeker hoopgevend en spectaculair te noemen want historisch gezien bleek een recidief op de plaats van de primaire tumor vaak de oorzaak van een recidief met veel bijkomend lijden en sterfte. Mediaan ligt de overleving na 2 jaar op minder dan 40% voor deze patienten populatie die algemeen bestraald worden,” aldus studieleider Robert Timmerman, MD, Professor en Vice Chair of the Department of Radiation Oncology van de University of Texas Southwestern Medical Center in Dallas.

“De eerdere resultaten van de RTOG 0236 studie in 2010 gaf al een uitstekende lokale controle te zien maar de meeste artsen waren bezorgd over de midden- en langere termijn effecten, recidief op de plaats van de primaire tumor en de bijwerkingen.

Maar deze vervolg analyse laat dus zien dat die bezorgdheid ongegrond is. Het optreden van de recidieven op de onbehandelde plaatsen wordt voornamelijk veroorzaakt door nog niet zichtbare tumorcellen buiten het besraalde gebied om, aldus de onderzoekers.

Het volledige studierapport uit 2010: Stereotactic Body Radiation Therapy for Inoperable Early Stage Lung Cancer is gratis in te zien.

Hier het abstract van de studie afgelopen week gepresenteerd op ASTRO 2014 en de studiebeschrijving uit het studieprotocol waaruit bovenstaand artikel is opgemaakt en vertaald:

Patients with inoperable non-small cell lung cancer treated with SBRT had a survival rate of 40% at 5 years. While tumor control rates remain high compared to conventional fractionation results, late failures were observed particularly in the involved (untreated) residual lobe. However, an excess of late-appearing toxicity was not observed.

Long-term Results of RTOG 0236: A Phase II Trial of Stereotactic Body Radiation Therapy (SBRT) in the Treatment of Patients with Medically Inoperable Stage I Non-Small Cell Lung Cancer

Session Title: Scientific Session G : Lung - SBRT
Date: 9/15/2014
Time: 10:45 a.m. - 12:15 p.m.
Presentation Number: 56
Room Number: 103

Author(s) R. D. Timmerman¹, C. Hu², J. Michalski³, W. Straube³, J. Galvin⁴, D. Johnstone⁵, J. Bradley³, R. Barriger⁶, A. Bezjak⁷, G. M. Videtic⁸, L. Nedzi¹, M. Werner-Wasik⁴, Y. Chen⁹, R. U. Komaki¹⁰, H. Choy¹, ¹University of Texas Southwestern Medical School, Dallas, TX, ²American College of Radiology, Philadelphia, PA, ³Washington University Medical Center, St. Louis, MO, ⁴Thomas Jefferson Hospital, Philadelphia, PA, ⁵Medical College of Wisconsin, Milwaukee, WI, ⁶Indiana University Medical Center, Indianapolis, IN, ⁷Princess Margaret Hospital, Toronto, ON, ⁸Cleveland Clinic, Cleveland, OH, ⁹University of Rochester Medical Center, Rochester, NY, ¹⁰M.D. Anderson Cancer Center, Houston, TX Abstract Purpose/Objective(s): Patients with early stage but medically inoperable lung cancer historically had poor primary tumor control and high mortality with conventional radiotherapy. SBRT appeared to improve outcomes, as suggested by the initial published results of RTOG 0236. Herein, we update those results with longer follow-up. Materials/Methods: The study was a Phase 2 North American multicenter study of patients aged 18 years or older with biopsy-proven peripheral T1-T2N0M0 non-small cell tumors (measuring ≤5 cm in diameter) and medical conditions precluding surgical treatment. The prescription dose was 18 Gy per fraction X 3 fractions (54 Gy total) with entire treatment lasting between 1½ and 2 weeks. The study opened May 26, 2004, and closed October 13, 2006; data were analyzed through October 15, 2013. The primary end point was 2-year actuarial primary tumor control; secondary end points were disease-free survival (ie, primary tumor, involved lobe, regional, and disseminated recurrence), treatment-related toxicity, and overall survival. Results: A total of 59 patients accrued, of which 55 were evaluable (44 patients with T1 tumors and 11 patients with T2 tumors) with a median follow-up of 4.0 years (7.2 years for surviving patients). Four patients had an in-field/marginal (primary) tumor failure (range, 1.8-4.8 years after SBRT); the estimated 5-year primary tumor failure rate was 7%. Nine additional patients had recurrence within the involved lobe (range 0.1-5.9 years after SBRT); the 5-year primary tumor and involved lobe (local) failure rate was 20%. Seven patients experienced regional failure (range, 2.8-5.2 years after SBRT); the 5-year local-regional failure rate was 38%. Fifteen patients experienced disseminated recurrence; the 5-year disseminated failure rate was 31%. The rates for disease free and overall survival at 5 years were 26% and 40%, respectively. The median overall survival was 4 years. Protocol treatment-related grade 3 and 4 adverse events were reported in 15 patients and in 2 patients, respectively, modestly more than was described in the previous 3-year report. No grade 5 adverse events were reported. Conclusions: Patients with inoperable non-small cell lung cancer treated with SBRT had a survival rate of 40% at 5 years. While tumor control rates remain high compared to conventional fractionation results, late failures were observed particularly in the involved (untreated) residual lobe. However, an excess of late-appearing toxicity was not observed.