21 juni 2011: ik ben kanker-actueel aan het herzien en onderstaand artikel uit 2002 laat ik maar staan. al is het alleen maar om aan te tonen dat de voorlichting van instanties als het KWF vaak veel te wensen overlaat.
December 2002:
Afgelopen weken was in verschillende media te lezen en zien/horen dat stevig alcoholgebruik het risico op borstkanker zou vergroten. Zie hieronder ook het abstract van de gepubliceerde studie als bewijs daarover. Minder alcoholgebruik zou 400 borstkankerpatiënten per jaar schelen hebben ze uitgerekend bij het Nederlands Kanker Instituut. Op de NFK-site worden deze cijfers en informatie afgedaan als onnodig onrustzaaiende publiciteit en wordt deze informatie gebagatelliseerd door in eerste instantie de uitkomsten van dit onderzoek niet te noemen en daarna het wel te doen aan de hand van een kritisch artikel/commentaar in Trouw. Een artikel/commentaar dat meer de 'kop in het zand' mentaliteit van het KWF/NFK bevestigd. De studie is wereldwijd uitgevoerd onder maar liefst 58.515 vrouwen die borstkanker hebben en vergeleken met 95.067 vrouwen zonder deze ziekte. Bedenk dat twee maanden geleden grote koppen in de krant en ook bij het NFK op hun website melding maakten van het feit dat een onderzoeker in Rotterdam had gevonden dat bij bloedonderzoek van twee van de vijf patiënten met darmkanker St. Janskruid een lichte afwijking in de bloedwaarden had veroorzaakt, die misschien effect zouden kunnen hebben op de effectiviteit van irinotecan. Ik zal daar deze week eens de echte conclusies over publiceren aan de hand van het volledig beschreven onderzoek dat ik toegestuurd heb gekregen van de onderzoekers uit Rotterdam. Maar over onnodige onrust gesproken. En nu meldt het NFK dan op hun website dat ze niet onnodig onrust willen veroorzaken. Pikant detail uit deze studie: roken blijkt geen groter risico op borstkanker te geven in combinatie met alcoholgebruik - wordt ook verzwegen, zelfs door de media die hier wel over publiceerden - , terwijl hormoongebruik naast alcohol het risico nog eens verdubbeld, blijkt uit andere studie. Zou het NFK en KWF misschien andere belangen hebben dan objectieve en onafhankelijke voorlichting?
Van de NFK-site: Trouw: de Verdieping, Joep Engels, donderdag 14 november 2002
14/11/2002
Alcohol en borstkanker
Alcohol vergroot het risico op borstkanker, meldden diverse media begin deze week. Een groot onderzoek, waaraan ook Nederlandse onderzoekers hadden deelgenomen, wees uit dat een gemiddelde alcoholconsumptie van één glas per dag de kans op borstkanker met zeven procent deed toenemen. En elk borreltje of wijntje meer liet het risico navenant stijgen. Het bericht bracht niet alleen nieuwsrubrieken in rep en roer, het joeg ook vele vrouwen de stuipen op het lijf. De zoveelste onheilstijding die de geneugten van het leven verbond met kanker.
Echt nieuw was het allemaal niet. Alcohol zit al jaren in het beklaagdenbankje, vooral als risicofactor voor keel- en slokdarmkanker. Maar al in 1998 toonden, veelal dezelfde, onderzoekers het verband met borstkanker aan. Het enige dat ze daar nu aan toevoegen, is een grotere
nauwkeurigheid. Hun zogeheten meta-analyse, een samenvoeging van vele bestaande studies, omvatte meer dan 150 duizend vrouwen en die grote groep maakte het mogelijk om het risico van één drankje zo nauwkeurig te berekenen.
Schokkend of verontrustend was het ook niet. Een Nederlandse vrouw heeft een kans van één op twaalf - ruim acht procent - om in haar leven borstkanker te krijgen; één op de drie borstkankers is fataal. Dat zijn gemiddelde kansen voor de gemiddelde vrouw met een gemiddelde alcoholconsumptie. Wie een drankje per dag boven dit gemiddelde zit, verhoogt haar kans tot negen
procent - zeven procent van acht procent, is ruim een half procent erbij. Geheelonthouders zitten evenredig veel onder het gemiddelde.
Als alle Nederlandse vrouwen de drank zouden laten staan, scheelt dat wel wat: de onderzoekers schrijven 400 van de jaarlijkse 10 000 nieuwe gevallen van borstkanker toe aan het alcoholgebruik. Maar de individuele vrouw kan er niet veel mee. Als we ervan uitgaan dat ons lot niet in de sterren staat geschreven, weten we niet wat ons individuele risico is en hoeveel we
daaraan toevoegen door riskant gedrag. Een risicofactor stelt daarom epidemiologisch pas wat voor als die factor het basale risico verdubbelt. Rokers bijvoorbeeld vermenigvuldigen hun kansen op longkanker met een factor tien of twintig. In termen van het individueel risico stellen deze gevolgen van alcohol niks voor.
Bovendien is er geen oorzakelijk verband vastgesteld. Wetenschappers vermoeden dat alcohol de hormoonhuishouding beïnvloedt en dat daardoor de kanker zou ontstaan, maar zeker weten ze dat niet. Voorlopig moeten ze het doen met het statistische verband dat in hun meta-analyse de
borstkankerpatiënten meer alcohol gebruikten dan de gezonde vrouwen. Zeker bij dit soort kleine verschuivingen is het nog maar de vraag hoe groot de invloed van de alcohol werkelijk is, en in hoeverre andere factoren, die aan alcohol gerelateerd zijn, meewegen. De levensstijl bijvoorbeeld, of het algehele voedingspatroon.
Soms blijkt het gevonden statistische verband helemaal niet van invloed te zijn. Zo leek er een paar jaar geleden een verband te bestaan tussen abortus en borstkanker. Wetenschappers hadden geconstateerd dat borstkankerpatiënten vaker een abortus hadden ondergaan. Nader onderzoek wees echter uit dat het in de manier van gegevens verzamelen zat: de artsen waren afhankelijk van
datgene wat hun gesprekspartners wilden vertellen en borstkankerpatiënten waren eerder geneigd onprettige gebeurtenissen uit hun verleden op te diepen.
Toch is er met het onderzoek zelf niet veel mis. De onderzoekers hebben uit hun grote bestanden verbanden gedestilleerd die voorlopig wel overeind zullen blijven. Het merkwaardige is dat dit onderzoek zoveel publiciteit krijgt. Waarom weten die redacties niet meer dat ze dit bericht een paar jaar geleden ook al hebben gemaakt? Of veronderstellen ze dat hun lezers het
niet meer weten? En waarom blazen ze de effecten zo op? Ontberen ze de basiskennis van statistiek of is de combinatie van alcohol en borstkanker te tantaliserend?
Een van de deskundigen die mochten opdraven, vermoedde dat journalisten een voorkeur hebben voor negatief nieuws. Positieve effecten van voeding op de gezondheid zouden stelselmatig worden genegeerd. Dat is niet waar: dat soort effecten is nu eenmaal moeilijker vast te stellen.
Maar een beetje gelijk had hij wel. In 1998 schatten de onderzoekers nog dat een borreltje per dag het risico met negen procent vergrootte. Eigenlijk had het nieuws dus moeten luiden: alcohol verhoogt de kans op borstkanker minder dan gedacht. Dat bericht zou geen enkele krant hebben gehaald.
Bovenstaand commentaar is geschreven door Joop Engels, en overgenomen uit Dagblad Trouw. In het dagblad Trouw zal Joep Engels met enige regelmaat wetenschappelijke onderzoeken wat nader uitlichten. Is het allemaal wel zo simpel en kunnen de onderzoekers hun conclusies wel waarmaken?
Naschrift redactie www.kankerpatient.nl
De redactie van kankerpatient.nl heeft eerder besloten om de krantenberichten over het effect van alcohol op borstkanker niet over te nemen op deze website. Onnodig paniek zaaien, vonden we. Maar bovenstaand artikel uit Trouw vinden we dermate interessant dat we het u toch niet willen onthouden. Alsnog benieuwd wat de kranten eerder schreven over de relatie alcohol en borstkanker? Een tweetal relevante links:
Link naar ANP bericht van 11 november 2002
http://www.kankerpatient.nl/template_6_0_artikel.asp?id=2861
Link naar artikel in Algemeen Dagblad van 12 november 2002
http://www.kankerpatient.nl/template_6_0_artikel.asp?id=2862
Redactie website www.kanker-actueel.nl: Hieronder de in The British Journal of Cancer (2002) 87, 1234-1245. doi:10.1038/sj.bjc.6600596 gepubliceerde studieresultaten:
Alcohol, tobacco and breast cancer - collaborative reanalysis of individual data from 53 epidemiological studies, including 58 515 women with breast cancer and 95 067 women without the disease
Collaborative Group on Hormonal Factors in Breast Cancer
Secretariat, Cancer Research UK Epidemiology Unit, Gibson Building, Radcliffe Infirmary, Woodstock Road, Oxford OX2 6HE, UK
Correspondence to: Valerie Beral, Secretariat, Cancer Research UK Epidemiology Unit, Gibson Building, Radcliffe Infirmary, Oxford OX2 6HE, UK;
Abstract
Alcohol and tobacco consumption are closely correlated and published results on their association with breast cancer have not always allowed adequately for confounding between these exposures. Over 80% of the relevant information worldwide on alcohol and tobacco consumption and breast cancer were collated, checked and analysed centrally. Analyses included 58 515 women with invasive breast cancer and 95 067 controls from 53 studies. Relative risks of breast cancer were estimated, after stratifying by study, age, parity and, where appropriate, women's age when their first child was born and consumption of alcohol and tobacco. The average consumption of alcohol reported by controls from developed countries was 6.0 g per day, i.e. about half a unit/drink of alcohol per day, and was greater in ever-smokers than never-smokers, (8.4 g per day and 5.0 g per day, respectively). Compared with women who reported drinking no alcohol, the relative risk of breast cancer was 1.32 (1.19-1.45, P<0.00001) for an intake of 35-44 g per day alcohol, and 1.46 (1.33-1.61, P<0.00001) for 45 g per day alcohol. The relative risk of breast cancer increased by 7.1% (95% CI 5.5-8.7%; P<0.00001) for each additional 10 g per day intake of alcohol, i.e. for each extra unit or drink of alcohol consumed on a daily basis. This increase was the same in ever-smokers and never-smokers (7.1% per 10 g per day, P<0.00001, in each group). By contrast, the relationship between smoking and breast cancer was substantially confounded by the effect of alcohol. When analyses were restricted to 22 255 women with breast cancer and 40 832 controls who reported drinking no alcohol, smoking was not associated with breast cancer (compared to never-smokers, relative risk for ever-smokers=1.03, 95% CI 0.98-1.07, and for current smokers=0.99, 0.92-1.05). The results for alcohol and for tobacco did not vary substantially across studies, study designs, or according to 15 personal characteristics of the women; nor were the findings materially confounded by any of these factors. If the observed relationship for alcohol is causal, these results suggest that about 4% of the breast cancers in developed countries are attributable to alcohol. In developing countries, where alcohol consumption among controls averaged only 0.4 g per day, alcohol would have a negligible effect on the incidence of breast cancer. In conclusion, smoking has little or no independent effect on the risk of developing breast cancer; the effect of alcohol on breast cancer needs to be interpreted in the context of its beneficial effects, in moderation, on cardiovascular disease and its harmful effects on cirrhosis and cancers of the mouth, larynx, oesophagus and liver.
British Journal of Cancer (2002) 87, 1234-1245. doi:10.1038/sj.bjc.6600596
Gerelateerde artikelen
Plaats een reactie ...
Reageer op "Stevig alcoholgebruik verhoogt het risico op borstkanker aldus meta-analyse"