Aantal gevallen van kanker zal komende jaren stijgen met 40 procent, aldus persbericht van het KWF.

6 september 2011: aan onderstaand persbericht hebben we weinig aan toe te voegen.

Aantal kankerpatiënten stijgt met 40% naar 123.000 per jaar

Nederland niet voorbereid op sterke groei aantal kankerpatiënten

Amsterdam, 6 september 2011 – Met name door de vergrijzing stijgt het aantal nieuwe gevallen van kanker (de incidentie) van 87.000 in 2007 naar 123.000 per jaar in 2020. Het aantal mensen dat kanker heeft of hiervoor met succes is behandeld stijgt van 420.000 (in 2007) naar 660.000 (in 2020). Positief is dat de overlevingskansen gemiddeld blijven stijgen door vroegere diagnoses en betere behandelingen. Het risico om te sterven aan kanker neemt licht af. Dit blijkt uit het vandaag verschenen rapport ‘Kanker in Nederland tot 2020’ van de Signaleringscommissie Kanker van KWF Kankerbestrijding dat vandaag is aangeboden aan Pauline Smeets, voorzitter van de vaste commissie voor VWS van de tweede kamer. Door de stijging van het aantal (ex-) kankerpatiënten zal een vergroting van de capaciteit van zorgprofessionals voor diagnose, behandeling en (na)zorg noodzakelijk zijn. KWF Kankerbestrijding is van mening dat de grote stijging in incidentie extra inspanningen op preventie noodzakelijk maakt.

Het rapport kwam tot stand onder voorzitterschap van prof. dr. L.A.L.M. Kiemeney, hoogleraar kankerepidemiologie aan het UMC St Radboud te Nijmegen. Het rapport, dat in samenwerking met de Vereniging van Integrale Kankercentra (VIKC) is opgesteld, geeft een beeld van de druk die de ziekte kanker zal gaan leggen op de totale zorg door de sterk toenemende zorgvraag van kankerpatiënten.

Stijgende incidentie door vergrijzing

Kanker is een ziekte die vooral voorkomt op oudere leeftijd; meer dan tweederde van alle patiënten is ouder dan 65 jaar op het moment dat de diagnose wordt gesteld. De kans om kanker te krijgen neemt licht toe, maar door het toenemende aantal 65-plussers zal het absolute aantal patiënten met kanker in deze leeftijdsgroep flink toenemen. De vergrijzing gaat na 2020 nog door en bereikt zijn hoogtepunt in 2040, tot die tijd zal de kankerincidentie naar verwachting blijven stijgen.

De stijging in incidentie is een gemiddelde van alle kankersoorten, per kankersoort zijn er grote verschillen in incidentie. Het aantal mannen dat maagkanker en longkanker krijgt neemt af, terwijl de incidentie van slokdarm-, prostaat-, en dikkedarmkanker en melanoom van de huid zal toenemen. Bij vrouwen neemt het aantal gevallen van eierstokkanker af, terwijl de incidentie van borst-, long-, slokdarmkanker en melanoom van de huid toeneemt.

Het rapport geeft naast incidentiecijfers ook sterftecijfers en overlevingscijfers weer. Hieruit kan geconcludeerd worden dat in de afgelopen jaren de kankerbestrijding heel wat bereikt heeft. Dit blijkt ook uit het vandaag gepubliceerde onderzoek van Henrike Karim-Kos et al. waarin aangetoond wordt dat er tussen 1989 en 2009 duidelijke verbetering is te zien bij 16 veel voorkomende kankersoorten*.

KWF Kankerbestrijding doet op basis van de resultaten van het rapport de volgende aanbevelingen:

1. Een efficiëntere inrichting van de huidige zorg is noodzakelijk

De stijging van het aantal (ex-)kankerpatiënten zal leiden tot een toename van de vraag naar zorg en nazorg. KWF waarschuwt dat de gezondheidszorg zich zal moeten voorbereiden op deze veranderingen. In het licht van de tekorten in de zorg die nu al bestaan dreigt anders de kwaliteit van de zorg voor kankerpatiënten in de komende jaren tekort te schieten. De capaciteit van zorgprofessionals en faciliteiten voor diagnose en behandeling moet omhoog. Een efficiëntere inrichting van de huidige zorg is essentieel. KWF Kankerbestrijding vraagt de overheid en zorgverlening om actie te ondernemen om specialistische kankerzorg waar nodig te concentreren, de (na)zorg te verbeteren en het capaciteitsprobleem aan te pakken.

2. De psychosociale zorg moet worden verbeterd

Terwijl het aantal gevallen van kanker toeneemt, stijgt de kans op het overleven van en langer leven met de ziekte. Enerzijds doordat diagnoses eerder gesteld worden, anderzijds omdat de behandeling bij een aantal kankersoorten is verbeterd. Het aantal mensen dat overleeft en langer leeft met kanker, stijgt. Deze mensen doen vaak ook na beëindiging van de behandeling van de tumor een beroep op de zorg. Naast medische nazorg heeft naar schatting 30% van de kankerpatiënten ook behoefte aan gespecialiseerde psychosociale zorg. Uit onderzoek blijkt dat de psychosociale zorg momenteel onder de maat is. KWF Kankerbestrijding is van mening dat dit moet worden verbeterd. Zo moet iedereen toegang kunnen krijgen tot een kwalitatief goed aanbod aan psychosociale zorg, vergoed door de zorgverzekeraar en uitgevoerd door goed opgeleide, deskundige zorgverleners, laagdrempelig en dicht bij huis. KWF Kankerbestrijding stimuleert wetenschappelijk onderzoek om meer kennis te ontwikkelen over psychosociale zorg, zet in op de doorvertaling van eerder verkregen onderzoeksresultaten, werkt met belangrijke (veld)partijen aan de verdere invoering van de psychosociale screening en aan de complete integratie van psychosociale begeleiding binnen de reguliere zorg.

3. Er moet meer aandacht komen voor preventie van kanker

Het beïnvloeden van risicofactoren zoals roken, overgewicht, lichamelijke inactiviteit, alcoholgebruik, overmatig zonnen en blootstelling aan kankerverwekkende stoffen is van het grootste belang om het aantal nieuwe gevallen van kanker terug te dringen. Eenderde van alle nieuwe kankergevallen wordt veroorzaakt door roken. Uit het rapport blijkt dat de incidentie van met name de kankersoorten met als grootste risicofactor roken (longkanker (bij vrouwen), slokdarmkanker, alvleesklierkanker, blaaskanker, nierkanker en dikkedarmkanker) enorm gaat stijgen in de komende jaren. KWF Kankerbestrijding is van mening dat door grotere aandacht voor (effectievere) preventie de stijging op langere termijn deels kan worden onderdrukt. De komende beleidsperiode gaat KWF Kankerbestrijding zich prominent inzetten voor een rookvrije samenleving.

Henrike Karim-Kos, prognoses, incidentie van kanker, preventie