4 juni 2013: Bron: J Clin Endocrinol Metab. Published online May 23, 2013

Calcium, 1000 mg per dag, vermindert significant de kans op overlijden, met name vrouwen profiteren van calcium gebruik ofwel via extra suppletie of via voeding (melk). Voor mannen kon dit niet aangetoond worden, er werd geen significantie bereikt, al zou het relatief kleine aantal mannen dat deel uitmaakte van deze studie daarvan de oorzaak kunnen zijn. Voor vitamine D gebruik werd geen significant positief verschil op de sterftekans aangetoond. Dit blijkt uit een zogeheten observatie studie onder 9033 zelfstandig wonende mannen en vrouwen die deelnamen aan de Canadese Multicenter Osteoporosis Study (CaMos) in de periode 1995 - 1997 en daarna 10 jaar zijn gevolgd. Aldus Lisa Langsetmo, MD, van de McGill University, Montreal, Quebec, Canada. De studie is online gepubliceerd 23 mei in het Journal of Clinical Endocrinology and Metabolism.

"Wij vonden in de groep vrouwen die calciumsupplementen tot 1000 mg per dag namen, in tegenstelling tot geen supplementen, dat er een significante afname van de kans te overlijden bleek te zijn. En er was een soortgelijke trend in individuen die calcium uit voeding kregen in plaats van uit supplementen, " aldus mede auteur David Goltzman, MD, van de McGill University.

Deze nieuwe resultaten zijn consistent met andere bevindingen van de Women's Health Initiative, die ook een lichte daling vonden van de totale mortaliteit bij gebruik van calcium, zoals de Iowa Women's Health Study aantoonde, aldus dr. David Goltzman

"In het huidige onderzoek konden we geen sluitend bewijs vinden over vitamine D, zegt Dr Goltzman. "We kunnen niet zeggen dat er geen schadelijke of gunstige effecten van vitamine D op de sterftekans door alle oorzaken optreeed."

Studie resultaten:

De onderzoekers bestudeerden 9.033 zelfstandig wonende mannen en vrouwen die deelnamen aan de Canadese Multicenter Osteoporosis Study (CaMos) om de associatie te onderzoeken tussen de totale calcium en vitamine D inname en alle oorzaken van sterfte onder die deelnemers, die in de periode van 1995 tot 1997 starten met de studie. Informatie over calcium en vitamine D inname werd verkregen uit de verkorte semi-kwantitatieve voedsel frequentie vragenlijst (VFV) welke was opgenomen in de algemene belangrijke vragenlijst. Voedingsmiddelen beschouwd als uitstekende bronnen van calcium, zoals melk, melkproducten, ingeblikte zalm, broccoli, donkere bladgroenten, gedroogde erwten of bonen, volkoren brood, wit brood, en tofu werden opgernomen in de voedingslijst. Inname van vitamine D werd gebaseerd op melk en yoghurt verrijkt met vitamine D.

Calcium en vitamine D inname van nonfood bronnen werd bepaald op basis van de inventarisatie van inname van supplementen en medicijnen die door de vragen naar boven werden gebracht. Een vragenlijst over medicatie en het voordoen van een fractuur werd jaarlijks verstuurd in alle jaren van de studie behalve in die jaren dat een follow-up bezoek werd afgelegd.

Er waren 1.160 sterfgevallen tijdens de 10 jaar follow-up. Alleen voor vrouwen werd er een mogelijk voordeel van hogere totale inname van calcium gezien, met een hazard ratio van 0,95 per 500 mg toename van de dagelijkse inname van calcium en "geen bewijs van heterogeniteit van de bron," aldus de onderzoekers.
Het gebruik van calciumsupplementen werd ook geassocieerd met een verminderde mortaliteit, met een hazard ratio van 0,78 voor vrouwelijke gebruikers versus niet-gebruikers; reducties waren significant onder degenen die doses tot 1000 mg per dag innamen. Deze resultaten veranderden niet door gelijktijdige inname van vitamine D.

Calcium Intake	Hazard Ratio in Men*	Hazard Ratio in Women*
Total intake (per 500 mg)	0.99	0.95
Dietary: food only, per 500 mg	1.00	0.95
Dairy only, per 500 mg	0.98	0.95
Nondairy only, per 500 mg	1.23	0.83
Supplement nonuser	1.00	1.00 (referent)
Supplement user	1.05	0.78
Low dose (<500 mg)	0.98	0.77
Medium dose (500-1000 mg)	1.32	0.75
High dose (≥1000 mg)	0.83	0.88

* Gecorrigeerd naar factoren bij iedereen: leeftijd, studiecentrum, onderwijs, body mass index, de gezondheidstoestand, het roken van sigaretten, alcoholgebruik, lichamelijke activiteit, blootstelling aan de zon,
zelf gerapporteerde comorbiditeit (bij mannen en vrouwen: hoge bloeddruk, hart-en vaatziekten, beroerte, type 2 diabetes, chronische obstructieve longziekte, en nierstenen, bij vrouwen: osteoporose, schildklierziekte, prikkelbare darmziekte, en borstkanker en baarmoederkanker, bij mannen: prostaatkanker en medicijngebruik (aspirine of andere niet-steroïde ontstekingsremmende medicijnen).

De reden dat we voor mannen geen significant effect van calcium inname in relatie tot sterftekans konden vinden kan tweeledig zijn, aldus Dr Goltzman. "Een, we hadden minder mannen als deelnemer (rond 3000 op een totaal van meer dan 9000 deelnemers), dus er was minder ." Maar ook kunnen we niet uitsluiten dat biologische verschillen tussen mannen en vrouwen een rol kunnen spelen."

Volgens Dr Goltzman lijkt het beste om calcium in eerste instantie uit de voeding te halen, een liter melk bevat ongeveer 800 mg calcium. "Maar als dat niet mogelijk is - omdat vrouwen melk of melkproducten niet kunnen of willen gebruiken, dan zijn aanvullende supplementen calcium tot 1000 mg per dag ook prima."

In Amerika, (red: maar volgens mij ook in Europa), wordt calcium meestal samen met vitamine D supplementen gegeven, uit de resultaten blijkt niet dat deze praktijk moet veranderen, aldus Dr Goltzman.

"Vitamine D heeft andere effecten die gunstig zijn, het vergemakkelijkt bv. een verhoogde opname van calcium, dus we vinden het nog steeds een belangrijk onderdeel voor het gezond houden van de botten."

De onderzoekers gaan verder nog kijken naar de werkelijke niveaus van circulerende 25 hydroxyvitamine D omdat mensen vitamine D niet alleen uit voedselbronnen krijgen maar ook uit zonlicht, zodat de niveaus in het bloed een geïntegreerd beeld van de vitamine D-status kan geven, dat is nog nauwkeuriger dan alleen te kijken naar de inname."

Het volledige studierapport Calcium and Vitamin D Intake and Mortality: Results from the Canadian Multicentre Osteoporosis Study (CaMos) kunt u tegen betaling inzien.

Hier het abstract van de studie

Calcium supplements, up to 1000 mg/d, and increased dietary intake of calcium may be associated with reduced risk of mortality in women

Published online before print May 23, 2013, doi: 10.1210/jc.2013-1516 The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism May 23, 2013 jc.2013-1516

Calcium and Vitamin D Intake and Mortality: Results from the Canadian Multicentre Osteoporosis Study (CaMos)

- Author Affiliations

CaMos National Coordinating Centre (L.L., C.B.), McGill University, Montreal, Quebec H3A 1A1, Canada; University of Toronto (N.K., S.A.J., R.G.J.), Toronto, Ontario M5S 1A1, Canada; Memorial University (C.S.K.), St John's, Newfoundland A1B 3X7, Canada; University of Calgary (D.A.H.), Calgary, Alberta T2N 1N4, Canada; University of Saskatchewan (S.J.W.), Saskatoon, Saskatchewan S7N 5A2, Canada; McGill University (J.G., S.N.M., D.G.), Montreal, Quebec H3A 0G4, Canada; Osteoporosis and Metabolic Disease Program (A.H.), St Joseph's Health Center, London, Ontario N6A 4V2, Canada; University of British Columbia (J.C.P., B.L., M.S.P.), Vancouver, British Columbia V6T 1Z4, Canada; Laval University (J.P.B.), Quebec City, Quebec G1V 0A6, Canada; Queen's University (T.A., T.T.), Kingston, Ontario K7L 3N6, Canada; McMaster University (A.P., J.D.A.), Hamilton, Ontario L8S 4L8, Canada; University of Manitoba (W.D.L.), Winnipeg, Manitoba R3T 2N2, Canada; and University of Victoria (K.S.D.), Victoria, British Columbia V8P 5C2, Canada

Address all correspondence and requests for reprints to: David Goltzman, Royal Victoria Hospital, CaMos, 687 Pine Avenue West, Room E1.64, Montreal, Quebec H3A 1A1, Canada. E-mail: david.goltzman@mcgill.ca.

Abstract

Context: Calcium and vitamin D are recommended for bone health, but there are concerns about adverse risks. Some clinical studies suggest that calcium intake may be cardioprotective, whereas others report increased risk associated with calcium supplements. Both low and high serum levels of 25-hydroxyvitamin D have been associated with increased mortality.

Objective: The purpose of this study was to determine the association between total calcium and vitamin D intake and mortality and heterogeneity by source of intake.

Design: The Canadian Multicentre Osteoporosis Study cohort is a population-based longitudinal cohort with a 10-year follow-up (1995–2007).

Setting: This study included randomly selected community-dwelling men and women.

Participants: A total of 9033 participants with nonmissing calcium and vitamin D intake data and follow-up were studied.

Exposure: Total calcium intake (dairy, nondairy food, and supplements) and total vitamin D intake (milk, yogurt, and supplements) were recorded.

Outcome: The outcome variable was all-cause mortality.

Results: There were 1160 deaths during the 10-year period. For women only, we found a possible benefit of higher total calcium intake, with a hazard ratio of 0.95 (95% confidence interval, 0.89–1.01) per 500-mg increase in daily calcium intake and no evidence of heterogeneity by source; use of calcium supplements was also associated with reduced mortality, with hazard ratio of 0.78 (95% confidence interval, 0.66–0.92) for users vs nonusers with statistically significant reductions remaining among those with doses up to 1000 mg/d. These associations were not modified by levels of concurrent vitamin D intake. No definitive associations were found among men.

Conclusions: Calcium supplements, up to 1000 mg/d, and increased dietary intake of calcium may be associated with reduced risk of mortality in women. We found no evidence of mortality benefit or harm associated with vitamin D intake.

voedingsuppletie, voeding, calcium, antioxidanten