Diagnose melanomen: Kans op uitzaaiïngen bij melanomen blijken moeilijk vroeg te vinden door onderzoek. Schildwachtklier procedure verbetert diagnose en prognose

17 augustus 2018: lees ook dit artikel:

https://kanker-actueel.nl/schildwachtkliermethode-sentinelmethode-bij-melanomen-voorlopig-niet-zinvol.html

3 juni 2018: lees ook dit artikel:

https://kanker-actueel.nl/chirurgie-pdt-foto-dynamische-therapie-met-bremachlorin-geeft-veel-betere-overall-overleving-op-5-jaar-dan-alleen-chirurgie-van-melanomen-vanuit-moedervlekken-ontstaan.html

18 april 2012: inmiddels wordt de schildwachtklier procedure bij melanomen zoals in onderstaand artikel vermeld en getoetst bijna altijd standaard uitgevoerd. O.a. ook in het VUMC Amsterdam.

(red: 17 augustus 2018: De informatie van het VUmc is inmiddels verwijderd van de website van het VUmc maar het gaat om deze studie: Molecular Upstaging Based on Paraffin-embedded Sentinel Lymph Nodes. Ten-Year Follow-up Confirms Prognostic Utility in Melanoma Patients

27 mei 2004: bron: Birtish Journal of Dermatology

Onderzoekers in Zwitserland (University Hospital of Zürich ) hebben aangetoond dat het erg moeilijk is in een vroeg stadium aanwijzingen te vinden voor de aanwezigheid van melanomen. De uitzaaiingen in de lymfeklieren zijn slechts in 10% van de gevallen door onderzoek aantoonbaar en andere potentiële uitzaaiingen zijn bijna niet te vinden.
Honderd patiënten met melanomen met een Breslow tumor dikte groter dan 1 mm werden onderzocht. Dit onderzoek van vooral de lymklieren gebeurde door lichamelijk onderzoek, via ultrasound van de buik en de lymfeklieren, thoraxfoto’s, PETscan (positron emission tomografie) van het hele lichaam en een lymfklierbioptie.

De lymfklierbioptie was positief bij 26 patiënten. Zowel met ultrasound als met de PET-scan werden twee van de 26 uitzaaiingen gevonden (gevoeligheid 8%; specifiek 88 en 100%). Er waren drie lymfekliermetastasen met een diameter groter dan 4 mm, die allen werden gevonden met lichamelijk onderzoek en gecombineerde ultrasound en PET.

Bij negen patiënten werden enkele verder weg gelegen klieren als verdacht gevonden, maar bleken later niet aangetast te zijn. In de follow-up na gemiddeld 18 maanden (schaal 6-37 maanden) kregen vijf van de 26 patiënten (19%) met een positieve lymfklierbioptie en vier van de 74 patiënten (5%) met een negatieve lymfeklierbioptie een recidief van hun melanomen.

Conclusie van de onderzoekers: met een combinatie van lichamelijk onderzoek en ultrasound van de lymfklieren kunnen bij de meeste patiënten lymfklieruitzaaiingen worden opgespoord. Slechts bij 10% van de patiënten met een histologisch positieve lymfklier werd dit macroscopisch gevonden. In totaal had 25% een positieve lymfklierbioptie, waarvan 90% alleen microscopisch was te zien. Uitzaaiingen op afstand werden vrijwel niet opgespoord. Het blijft dan ook moeilijk om de waarde van vroeg onderzoek naar potentiële uitzaaiingen van patiënten met melanomen te bepalen.

Hier het originele abstract van de studie.

Bron: British Journal of Dermatology, april 2004

British Journal of Dermatology
Volume 150 Issue 4 Page 677 - April 2004
doi:10.1111/j.0007-0963.2004.05870.x

Clinical and Laboratory Investigations
Baseline staging in cutaneous malignant melanoma
J. Hafner, M.Hess Schmid, W. Kempf, G. Burg, W. Künzi*, C. Meuli-Simmen*, P. Neff*, V. Meyer*, D. Mihic, E. Garzoli, K-P. Jungius, B. Seifert§, R. Dummer and H. Steinert¶

BACKGROUND: Baseline staging in patients with primary cutaneous malignant melanoma (MM) is routine, but the diagnostic accuracy and the impact on clinical outcome are still unclear.

OBJECTIVES: To evaluate the sensitivity and specificity of baseline staging in the early detection of regional lymph node metastases or distant metastases in patients with MM.

METHODS: One hundred consecutive patients with MM of Breslow's tumour thickness over 1.0 mm were enrolled. All patients had an extensive baseline staging including physical examination, ultrasound (US) of the abdomen and regional lymph nodes, chest X-ray, whole-body positron emission tomography (PET) and sentinel lymph node biopsy. The sensitivity and specificity of detection of macroscopic or microscopic metastases in the regional lymph nodes or at distant sites were calculated for each method.

RESULTS: Sentinel lymph node biopsy was positive in 26 patients. US detected two of 26 histologically tumour-positive sentinel nodes (sensitivity 8%, specificity 88%) and PET two of 26 (sensitivity 8%; specificity 100%). There were three lymph node metastases with a diameter > 4 mm. All of them were found suspect at physical examination. Two of them were detectable with US, two with PET, and all were identified with either US or PET. Nine patients had suspect findings at distant sites, which were all false positive on further investigation (specificity of the combined staging procedures 91%). At 18 (6-37) months' follow-up, five of 26 (19%) patients with a positive sentinel node and four of 74 (5%) of patients with a negative sentinel node had recurrent or progressive disease.

CONCLUSIONS: The combination of physical examination and lymph node US detects the great majority of patients with macroscopic lymph node metastasis (approximately 3% of patients at baseline). Only 10% of patients who have a histologically tumour-positive sentinel node are macroscopically detectable. Altogether, approximately 25% of patients have a positive sentinel node biopsy, among 90% microscopic. The value of whole body staging at baseline remains limited, since distant metastases can hardly ever be detected. The survival benefit of baseline staging and surveillance in patients with cutaneous MM remains to be established by comparative prospective trials.

PMID: 15099363 [PubMed - indexed for MEDLINE]