13 februari 2018: Lees ook dit artikel:

https://kanker-actueel.nl/enzalutamide-voorkomt-met-71-procent-uitzaaiingen-bij-patienten-met-hormoonresistente-niet-uitgezaaide-prostaatkanker-en-oplopende-psa.html

en dit artikel:

https://kanker-actueel.nl/apalutamide-zorgt-voor-2-jaar-langere-ziektevrije-tijd-405-vs-162-maanden-72-procent-bij-hormoonresistente-niet-zichtbaar-uitgezaaide-prostaatkanker-met-oplopende-psa-waarden.html

13 februari 2018: Bron ASCO GU 2018

Bij mannen met castratie-resistente prostaatkanker zonder zichtbare uitzaaiingen en snel stijgende PSA is een behandeling met enzalutamide bijzonder succesvol. Uit een placebo gecontroleerde fase III studie blijkt enzalutamide in vergelijking met placebo een statistisch significante vermindering van 71% te geven iop het risico van uitzaaiingen.

Dit bljkt uit de fase III PROSPER studie en gepresenteerd op het 2018 American Society of Clinical Oncology (ASCO) Genitourinary Cancers Symposium, from February 8 – 10 2018.

In totaal hebben 1401 mannen deelgenomen aan deze studie. De mediane leeftijd was 74 jaar in de enzalutamide-groep (n = 933). De mediane leeftijd was 73 jaar in de placebogroep (n = 468).

Enzalutamide verlengde de mediane uitzaaingsvrije overleving statistisch significant met 22,1 maanden (36,6 versus 14,7 maanden [P <.0001]), de tijd tot het eerste gebruik van een nieuwe behandeling met 21,9 maanden (39,6 versus 17,7 maanden [P <.0001]) en de tijd tot PSA-progressie met 33,3 maanden (37,2 versus 3,9 maanden [P <.0001]) allemaal in vergelijking met de placebogroep.

In de eerste tussentijdse analyse van de algehele overleving was er een trend naar betere oaveall overleving voor enzalutamide (hazard ratio 0,80; P = .1519). De mediane duur van de behandeling was 18,4 versus 11,1 maanden voor enzalutamide versus placebo.

Bijwerkingen waren hoger met enzalutamide dan met placebo (alle bijwerkingen 87% versus 77%, graad ≥3: 31% versus 23%, ernstige bijwerkingen: 24% versus 18%). Van de patiënten die enzalutamide kregen, stopte 10% de behandeling vanwege bijwerkingen versus 8% van degenen die placebo kregen.

Er is zover ik kan zien nog studierapport beschikbaar maar zal dat erbij plaatsen zodra dit wordt vrijgegeven.

4 september 2016: lees ook dit artikel:

https://kanker-actueel.nl/NL/radium-223-samen-met-abiraterone-of-enzalutamine-geeft-langere-overall-overleving-dan-alleen-radium-223-of-alleen-andere-behandelingen-bij-uitgezaaide-vergevorderde-prostaatkanker.html

12 februari 2016: Bron: The Lancet

Enzalutamide blijkt superieure resultaten te geven op ziektevrije tijd en stijging van PSA in vergelijking met casodex - bicalutamide bij met name wat oudere patiënten (mediane leeftijd: 71 jaar in beide groepen) met een relatief milde vorm van prostaatkanker. Zo toonden patiënten uit de enzalumidegroep pas mediaan na 15,7 maanden tekenen van progressie van de ziekte in vergelijking met patiënten uit de casodexgroep die al na 5,8 maanden progressie van de ziekte lieten zien (door scans bevestigd). Ook de PSA ging pas stijgen in de enzalutamidegroep mediaan later dan na 20 maanden (einde follow-up van de studie) in vergelijking met 2,8 maanden in de casodexgroep.

Dit tonen de resultaten aan van een gerandomiseerde fase II studie (de TERRAIN studie) bij totaal 375 patiënten (enzalutamide N = 184 en bicalutamide - casodex N = 191) met een relatief milde vorm van prostaatkanker. De patiënten opgenomen in deze studie waren verdeeld over maar liefst 80 verschillende ziekenhuizen in Amerika en Europa. Dus gemiddeld 4 per ziekenhuis. Je kunt je dan toch wel afvragen hoe de selectie voor deze studie heeft plaatsgevonden. Maar goed de resultaten zijn wel dermate goed dat zelfs bij selectie dit nog hele goede resultaten zijn.

Studieopzet en resultaten:

De enzalutamide en bicalutamide - casodexgroepen waren evenwichtig van samenstelling respectievelijk:(leeftijd mediaan, 71 jaar in beide groepen; 29% en 34% >75 jaar),
ras en etniciteit (93% en 92% blank),
regio (Europe: 59% in beide groepen),
Eastern Cooperative Oncology Group performance status (0 voor 71% en 76%, 1 voor 29% en 24%),
pijn score (0–1 in 55% en 61%, 2–3 in 38% en 35%, > 3 in 5% en 2%),
locatie (alleen botten in 45% en 48%, alleen in zacht weefsel in 20% en 15%, in beide: 35% en 36%),
eerder hormoontherapie - anti androgen gebruik (54% en 51%),
time released hormoonspuiten (luteinizing hormone–releasing) analoog of orchiectomy - zaadbalverwijdering (voor uitzaaiingen plaatsvonden metastasis in 47% en 40%, na uitzaaiingen in 53% en 60%),
Gleason score ≥ 8 (55% en 58%)
Ziekte met uitzaaiingen (M0 in 36% en 34%, M1 in 35% en 39%, Meerdere uitzaaiingen of onbekend in 29% en 28%).
43% van beide groepen waren eerder bestraald.
25% van beide groepen had een operatieve verwijdering van de prostaat gehad.
Tussen de 6% en 7% van beide groepen hadden een zaadbalverwijdering (orchiectomy)gehad.
Iets meer patienten uit de enzalutamidegroep hadden hartklachten en hartstoornissen (atrial fibrillation in 9% en 5%, hart- en vaatproblemen in 8% en 5%, myocardial infarction in 5% en 7%, hart falen: 2% in beide groepen).

Studieresultaten op progressievrije ziekte:

Mediane follow-up was 20.0 maanden in de enzalutamide groep en 16.7 maanden in de casodex - bicalutamide groep.

Mediane progressie-vrije overleving was 15.7 maanden voor enzalutamidegroep (95% confidence interval = 11.5–19.4 maanden) vs 5.8 maanden voor casodexgroep (95% CI = 4.8–8.1 maanden; hazard ratio = 0.44, P < .0001).
Mediane tijd tot op scans aantoonbare progressie was in de enzalutamidegroep nog niet bereikt versus 16.4 maanden in casodexgroep (HR = 0.51, P = .0002),
Mediane tijd tot zich PSA progressie voordeed was 19.4 maanden in enzalutamidegroep versus 5.8 maanden in casodexgroep (HR = 0.28, P < .0001).
Onder de patienten met meetbare tumoren in zacht weefsel (bv. lever) bij aanvang van de studie hadden 26 (37%) van de 70 patiënten in de enzalutamide groep versus 5 (7%) van de 71 patiënten in de casodex - bicalutamide groep een objectieve response (P < .0001).
Van patiënten met circulerende tumorcellen in bloed: ≥ 5 cellen per 7.5 mL bloed bij start van de studie, conversie tot < 5 cellen per 7.5 mL vond plaats bij 60 (80%) van de 75 enzalutamide patiënten versus 45 (58%) van de 77 bicalutamide - casodex patiënten (P = .004).

Bijwerkingenprofiel:

Dit lag op veel gebieden, vermoeidheid, pijn, botbreuken, hartklachten enz. steeds iets hoger voor de enzalutamidegroep, maar nou ook niet echt alarmerend, zie abstract hieronder,

Serieuze bijwerkingen verschilden 31% voor enzalutamidegroep versus 23% voor casodexgroep.
28% van de patienten onderbrak de studie versus 23% in de casodexgroep.

Conclusie:

De onderzoekers concluderen: “De data van de TERRAIN studie ondersteunt het gebruik van enzalutamide in plaats van casodex - bicalutamide bij patiënten met asymptomatische of mild symptomatische uitgezaaide hormoonresistente prostaatkanker”.

Het volledige studierapport: Efficacy and safety of enzalutamide versus bicalutamide for patients with metastatic prostate cancer (TERRAIN): a randomised, double-blind, phase 2 study is tegen betaling in te zien.

Hier het abstract van de studie:

The data from the TERRAIN trial support the use of enzalutamide rather than bicalutamide in patients with asymptomatic or mildly symptomatic metastatic castration-resistant prostate cancer.

S1470-2045(15)00518-5

Efficacy and safety of enzalutamide versus bicalutamide for patients with metastatic prostate cancer (TERRAIN): a randomised, double-blind, phase 2 study

Dr Neal D Shore, MD correspondence

Simon Chowdhury, MD

Prof Arnauld Villers, MD

Laurence Klotz, MD

Prof D Robert Siemens, MD

De Phung, BSc

Steve van Os, MD

Nahla Hasabou, MD

Fong Wang, MD

Suman Bhattacharya, PhD

Prof Axel Heidenreich, MD

Published Online: 13 January 2016

DOI: http://dx.doi.org/10.1016/S1470-2045(15)00518-5

Article Info

Summary

Background

Enzalutamide is an oral androgen-receptor inhibitor that has been shown to improve survival in two placebo-controlled phase 3 trials, and is approved for patients with metastatic castration-resistant prostate cancer. The objective of the TERRAIN study was to compare the efficacy and safety of enzalutamide with bicalutamide in patients with metastatic castration-resistant prostate cancer.

Methods

TERRAIN was a double-blind, randomised phase 2 study, that recruited asymptomatic or minimally symptomatic men with prostate cancer progression on androgen-deprivation therapy (ADT) from academic, community, and private health-care provision sites across North America and Europe. Eligible patients were randomly assigned (1:1) via an interactive voice response system to receive enzalutamide 160 mg/day or bicalutamide 50 mg/day, both taken orally, in addition to ADT, until disease progression. Patients were stratified by a permutated block method (block size of four), by whether bilateral orchiectomy or receipt of luteinising hormone-releasing hormone agonist or antagonist therapy started before or after the diagnosis of metastases, and by study site. Participants, investigators, and those assessing outcomes were masked to group assignment. The primary endpoint was progression-free survival, analysed in all randomised patients. Safety outcomes were analysed in all patients who received at least one dose of study drug. The open-label period of the trial is in progress, wherein patients still on treatment at the end of the double-blind treatment period were offered open-label enzalutamide at the discretion of the patient and study investigator. This trial is registered with ClinicalTrials.gov, number NCT01288911.

Findings

Between March 22, 2011, and July 11, 2013, 375 patients were randomly assigned, 184 to enzalutamide and 191 to bicalutamide. 126 (68%) and 168 (88%) patients, respectively, discontinued their assigned treatment before study end, mainly due to progressive disease. Median follow-up time was 20·0 months (IQR 15·0–25·6) in the enzalutamide group and 16·7 months (10·2–21·9) in the bicalutamide group. Patients in the enzalutamide group had significantly improved median progression-free survival (15·7 months [95% CI 11·5–19·4]) compared with patients in the bicalutamide group (5·8 months [4·8–8·1]; hazard ratio 0·44 [95% CI 0·34–0·57]; p<0·0001). Of the most common adverse events, those occurring more frequently with enzalutamide than with bicalutamide were fatigue (51 [28%] of 183 patients in the enzalutamide group vs 38 [20%] of 189 in the bicalutamide group), back pain (35 [19%] vs 34 [18%]), and hot flush (27 [15%] vs 21 [11%]); those occurring more frequently with bicalutamide were nausea (26 [14%] vs 33 [17%]), constipation (23 [13%] vs 25 [13%]), and arthralgia (18 [10%] vs 30 [16%]). The most common grade 3 or worse adverse events in the enzalutamide or bicalutamide treatment groups, respectively, were hypertension (13 [7%] vs eight [4%]), hydronephrosis (three [2%] vs seven [4%]), back pain (five [3%] vs three [2%]), pathological fracture (five [3%] vs two [1%]), dyspnoea (four [2%] vs one [1%]), bone pain (one [1%] vs four [2%]), congestive cardiac failure (four [2%] vs two [1%]), myocardial infarction (five [3%] vs none), and anaemia (four [2%] vs none]). Serious adverse events were reported by 57 (31%) of 183 patients and 44 (23%) of 189 patients in the enzalutamide and bicalutamide groups, respectively. One of the nine deaths in the enzalutamide group was thought to be possibly related to treatment (due to systemic inflammatory response syndrome) compared with none of the three deaths in the bicalutamide group.

Interpretation

The data from the TERRAIN trial support the use of enzalutamide rather than bicalutamide in patients with asymptomatic or mildly symptomatic metastatic castration-resistant prostate cancer.