1 oktober 2004:
Tineke vertaalde voor ons de informatie over oorzaken en risico's van baarmoederhalskanker. Waarvoor dank. Dit artikel komt oorspronkelijk van Cancer Research UK 2002, oftewel de algemene kankervoorlichtingsorganisatie uit Engeland.

Risico's en oorzaken baarmoederhalskanker

We weten niet precies waarom sommige vrouwen baarmoederkanker krijgen en andere niet. Maar er zijn wel een aantal risicofactoren bekend:
  • Infectie met bepaalde soorten HPV
  • Roken
  • Slechte voeding
  • Een verzwakt immuunsysteem
  • Ook de anticonceptiepil is volgens recente onderzoeken een risicofactor.

    HPV-infectie

    Er bestaan veel verschillende typen van het humaan papillomavirus of HPV. Soms wordt het ook wel het wrattenvirus genoemd, omdat bepaalde typen HPV wratten op de geslachtsorganen veroorzaken. Dit zijn overigens niet de typen die baarmoederhalskanker veroorzaken. Maar er zijn andere typen HPV die als een belangrijke risicofactor voor kanker in de baarmoederhals worden beschouwd. Als u besmet bent met een van de typen met een verhoogd risico, is de kans groter dat u premaligne cellen in de baarmoederhals of baarmoederhalskanker ontwikkelt.

    De meeste vrouwen die baarmoederhalskanker krijgen, hebben een infectie gehad met een HPV-type met een verhoogd risico. HPV-typen met een verhoogd risico kunnen veranderingen veroorzaken in de cellen die de baarmoederhals bedekken, waardoor ze op den duur meer kans hebben om kwaadaardig te worden. Maar aan de andere kant ontwikkelt de grote meerderheid van de vrouwen die geïnfecteerd zijn met deze virussen GEEN baarmoederhalskanker. Er moeten dus nog andere factoren een rol spelen.

    Er wordt momenteel research gedaan naar een vaccin dat de infectie met HPV moet voorkomen. Deze research is veelbelovend en kan leiden tot het volledig voorkomen van baarmoederhalskanker. Met het vaccin worden zelfs uitstrijkjes misschien overbodig. Maar het is nog vroeg dag. Het vaccin wordt nog getest en komt de eerste vijf jaar zeker nog niet op de markt.

    HPV wordt vrijwel altijd overgedragen via geslachtsverkeer. Sommige onderzoekers zeggen dat het virus kan worden overgedragen via de handen of natte handdoeken, badpakken en ondergoed. Deskundigen op het gebied van seksueel overdraagbare ziekten achten dit onwaarschijnlijk, omdat virussen meestal niet lang genoeg buiten het lichaam overleven om iemand anders te infecteren.

    Omdat HPV wordt overgedragen tijdens het vrijen wordt het seksueel gedrag van de vrouw als een risicofactor voor baarmoederhalskanker gezien.

    Roken

    Als u rookt, hebt u een grotere kans om baarmoederhalskanker te krijgen. Onderzoekers hebben kankerverwekkende stoffen (benzyreen) afkomstig uit sigarettenrook gevonden in het slijmvlies van de baarmoederhals bij vrouwen die roken. Zij zijn van mening dat deze stoffen de baarmoederhals aantasten. Er zijn cellen op de wand van de baarmoederhals, de Langerhanscellen, die een specifieke rol spelen bij het bestrijden van ziekten. Deze cellen doen hun werk minder goed bij rokers. Als u een HPV-infectie met een verhoogd risico hebt èn rookt, heeft u meer kans op precancereuze cellen in uw uitstrijkje en meer kans om baarmoederhalskanker te krijgen. De Langerhanscellen kunnen het virus minder goed bestrijden en beschermen de cellen in de baarmoederhals minder goed tegen de genetische veranderingen die tot kanker kunnen leiden.

    Vergeet niet - als u rookt hebt u meer kans om baarmoederhalskanker te krijgen. Als het uitstrijkje heeft aangetoond dat er lichte premaligne veranderingen zijn, is de kans groot dat de cellen zonder behandeling weer normaal worden als u stopt met roken.

    Slechte voeding

    Het is onwaarschijnlijk dat de voeding, net zo min roken, direct verantwoordelijk is voor het ontstaan van baarmoederhalskanker. Maar als u niet goed eet en besmet bent met een gevaarlijk HPV-type, is uw lichaam misschien minder goed in staat het virus te bestrijden. Daardoor kunnen er meer cellen genetisch veranderen en precancereus worden en uiteindelijk kankercellen worden.

    Een verzwakt immuunsysteem

    Als uw immuunsysteem verzwakt is, hebt u een meer dan gemiddelde kans om kanker, dus ook baarmoederhalskanker, te krijgen Mensen met HIV en aids, of mensen die medicijnen nemen om hun immuunsysteem te onderdrukken na een orgaantransplantatie, hebben een grotere kans om baarmoederhalskanker te ontwikkelen.

    Dat komt omdat ons immuunsysteem ons in normale omstandigheden beschermt tegen cellen in ons lichaam die abnormaal zijn geworden. Ons immuunsysteem doodt zulke cellen en voorkomt daarmee dat ze kwaadaardig worden.

    De pil

    Uit recent onderzoek waarbij naar een aantal studies tegelijk is gekeken blijkt dat de anticonceptiepil zelf een risicofactor voor baarmoederhalskanker zou kunnen zijn. Het is niet duidelijk waarom. De researchers hebben ook rekening gehouden met andere factoren zoals het aantal partners, roken en de belangrijkste factor, infectie met HPV. Ze hadden het vermoeden dat er een verband bestond, maar tot op heden is daar geen bewijs voor gevonden.

    Vroeger dachten we dat er een statistisch verband was tussen pilgebruik en baarmoederhalskanker omdat vrouwen die de pil nemen waarschijnlijk seksueel actiever zijn en dus meer risico hebben om het humaan papillomavirus te krijgen. Ze gebruiken ook niet altijd een barrière-voorbehoedsmiddel (condoom of pessarium), wat besmetting met het humaan papillomavirus zou voorkomen. Maar nu lijkt het erop dat de pil zelf direct invloed heeft op het risico.

    Het is wel belangrijk om u te realiseren dat het hierbij alleen gaat om een zeer kleine verhoging van het risico. Nog belangrijker om te weten is dat het risico niet kan stijgen als u zich regelmatig laat controleren.

    Ongeveer 9 van de 1.000 vrouwen die nooit de pil hebben gebruikt krijgen vroeg of laat baarmoederhalskanker. Uit recent onderzoek kunnen we afleiden dat van de vrouwen die vijf jaar lang de pil hebben gebruikt, ongeveer 10 van de 1.000 baarmoederhalskanker krijgen.

    Het verhoogde risico voor tussen de vijf en negen jaar is iets groter, maar nog steeds heel klein. Ongeveer 14 van de 1.000 vrouwen die tussen vijf en negen jaar lang de pil hebben gebruikt krijgen baarmoederhalskanker. U moet niet vergeten dat bij vrouwen die de pil niet hebben gebruikt, 9 van de 1.000 baarmoederhalskanker krijgen.

    Het risico is twee keer zo groot bij vrouwen die meer dan tien jaar lang de pil hebben geslikt. Maar dat zijn toch nog maar 18 van de 1.000 vrouwen die de pil meer dan tien jaar hebben geslikt. Er zijn aanwijzingen dat het risico afneemt zodra de pil niet langer wordt genomen, maar daar is nog meer onderzoek voor nodig.
    Het belangrijkste is dat bij een regelmatige controle afwijkingen aan de baarmoederhals worden opgespoord voordat er zich kanker kan ontwikkelen. Voor vrouwen die de pil gebruiken is controle dus nog belangrijker.

    Andere mogelijke risicofactoren

    Er zijn nog andere aspecten van onze manier van leven die een risicofactor kunnen zijn voor baarmoederhalskanker. Sommige daarvan kunnen misschien inderdaad gevaar opleveren, maar waarschijnlijk zijn ze niet direct verantwoordelijk. Deze andere mogelijke risicofactoren zijn:
  • Uw seksleven
  • De hygiëne van uw partners
  • Zwangerschap


  • Uw seksleven

    Je hoort vaak zeggen dat vrouwen die veel verschillende sekspartners hebben of vrouwen die vroeg begonnen zijn met vrijen een grotere kans hebben op baarmoederhalskanker. Dit is echter alleen maar waar omdat door met meer mannen te vrijen en vroeg te beginnen met vrijen, de kans groter is om een infectie op te lopen met een humaan papillomavirus ( HPV) met een verhoogd risico (kankerverwekkend). En dan hebt u dus meer kans om baarmoederhalskanker te krijgen. Het is niet juist om te zeggen dat vrouwen met baarmoederhalskanker dat hebben gekregen omdat ze promiscue waren (met veel mannen naar bed zijn gegaan). Per slot van rekening kun je het virus al krijgen door met één man te slapen die geïnfecteerd is. Trouwens, niet alle vrouwen met baarmoederhalskanker hebben het wrattenvirus.

    Als u erg veel mannelijke geslachtspartners hebt die zich niet al te veel bekommeren om de hygiëne, kan dat voor u de kans op baarmoederhalskanker mogelijk vergroten (zie hieronder).

    De hygiëne van uw partners

    Sommige onderzoekers hebben aangetoond dat vrouwen van wie de partner besneden was minder vaak baarmoederhalskanker kregen. De verklaring hiervoor zou kunnen zijn dat de afscheiding van de voorhuid die de penis bedekt bij niet-besneden mannen, irriterend kan zijn voor de baarmoederhals en dus mogelijk een rol kan spelen bij het ontstaan van baarmoederhalskanker. Daardoor werd gedacht dat besnijdenis een rol speelt bij het voorkomen van baarmoederhalskanker. Maar tegenwoordig zijn de onderzoekers er vrij zeker van dat zolang een man die niet besneden is zijn geslachtsdelen goed schoon houdt, het gevaar van baarmoederhalskanker voor hun partner niet groter is dan bij mannen die wel besneden zijn. Het is waarschijnlijk dat het verband werd gelegd omdat bepaalde religieuze groepen bij wie de mannen besneden worden, zoals de joden, ook een laag risico op baarmoederhalskanker hebben omdat ze doorgaans niet promiscue zijn.

    Zwangerschap

    Er is geen enkel bewijs voor dat zwangerschap baarmoederhalskanker zou veroorzaken. Het is wel zo dat afwijkingen in de baarmoederhals soms beter zichtbaarder worden tijdens de zwangerschap en dus eerder worden gediagnosticeerd. Sommige vrouwen laten een uitstrijkje doen als ze zwanger zijn. De arts zal eerder aandringen op een uitstrijkje bij een vrouw die naar de dokter gaat omdat ze zwanger is en niet regelmatig op controle is geweest. Dat uitstrijkje kan een voorstadium van kanker of baarmoederhalskanker aantonen. Maar dit betekent niet dat de zwangerschap de kanker heeft veroorzaakt. Alleen dat de kanker is gediagnosticeerd omdat de vrouw zwanger is.

    Copyright Cancer Research UK 2002 Cancer Research UK Charity Number 1089464

    Plaats een reactie ...

    1 Reactie op "Risico's en oorzaken van baarmoederhalskanker op een rijtje gezet"

    • Mariet :
      Hallo, ik kreeg mijn uitslag van het bevolkingsonderzoek terug met de mededeling dat ik geen HPV virus heb. Heel blij met de uitslag natuurlijk, maar ik dacht dat er meerdere veroorzakers voor baarmoederhalskanker zijn. Daar wordt tegenwoordig niet meer naar gekeken of je naast HPV ook nog afwijkende cellen hebt, iets wat voorheen wel gebeurde. Dit is toch een kwalijke zaak, het zou heel goed kunnen zijn dat ik nu baarmoederhalskanker heb en dat ze omdat ik geen HPV virus heb kijken ze ook niet verder. Alsof HPV de enige veroorzaker van baarmoederhals kanker is. Dit is toch vreemd en een gevaarlijke ontwikkeling? Ik hoor graag uw mening hierover. Mvg Mariet

    Gerelateerde artikelen
     

    Gerelateerde artikelen

    AI-model Hector voorspelt >> Bestraling - radiotherapie >> Gezondheidsraad adviseert >> Amerikaanse Vereniging van >> Risico's en oorzaken van baarmoederhalskanker >> Pilgebruik en baarmoederhalskanker: >> Diagnose van baarmoederhalskanker: >> Diagnose van baarmoederhalskanker: >> Diagnose baarmoederhalskanker: >> Diagnose baarmoederhalskanker: >>