MabThera - ook wel Rituxemab of Rituxan genoemd (vorm van Immunotherapie) voor Non Hodgkin en Chronische Lymfatische Leukemie - CLL
De immunotherapie is een heel nieuwe ontwikkeling, weliswaar zo'n 20 jaar geleden al gestart, in reageerbuisjes, maar pas de laatste jaren bezig aan een snelle groei in fase III onderzoek en in normale toepassingen als therapie.
Met deze therapie wordt de eigen afweer van de patiënt gebruikt en/of gestimuleerd.
In ziekten als Non Hodgkin (NHL), chronisch lymfatische leukemie (CLL) en de ziekte van Waldenström (WM), waarbij bepaalde B-lymfocyten monoklonaal zijn gaan delen, is vaak sprake van CD20-expressie bij de tumorcellen. Dat betekent dat de kankercellen, of een deel ervan, een bepaald uitwendig kenmerk (antigeen) hebben dat men CD20 heeft genoemd. Behalve CD20 zijn er nog tientallen andere verwante celkenmerken, bv CD19, CD 21 etc.
Maar, zoals gezegd, het kenmerk CD20 komt juist veel voor bij de tumorcellen van deze ziekten en is al vele jaren onderwerp van studie.
Als resultaat daarvan is via kweekprocessen m.b.v. celmateriaal van genetisch gemodificeerde muizen of hamsters, het middel Mabthera ontwikkeld, dat zich heel specifiek bindt aan cellen met dat kenmerk. Als dat gebeurt is de cel kwetsbaarder en gaat ze vaak vanzelf dood (apoptose). Maar ze is ook kwetsbaarder voor chemotherapie. In grote lijnen is dat de verklaring van het therapeutisch effect van MabThera zelf en van de combinatie van Mabthera en bepaalde soorten chemotherapie.
Het bijzondere en aantrekkelijke van Mabthera is dat het zelf geen chemotherapie is, en in het algemeen geen blijvende schade toebrengt aan het immuunsysteem.
In 1998 is MabThera (andere namen: rituxan en rituximab) door de Amerikaanse FDA geregistreerd als medicijn voor refractory (dwz de eerst toegepaste chemo werkt niet meer) low grade NHL. Sindsdien wordt het steeds meer toegepast, en geleidelijk komt er nu ook zicht op de effecten op middellange termijn. Tot nu toe is er geen enkele aanwijzing dat het middel schadelijk is, maar stapelen zich integendeel de bewijzen op dat mensen met dit soort ziekten langer kunnen overleven als Mabthera wordt ingezet. Die toename van bewijzen geldt voor NHL en ook (wat minder) voor CLL. Daarvoor wordt het dan ook in toenemende mate ingezet, ook in Nederland, en voorlopig vooral in tweede instantie, als de eerstelijns chemo niet meer werkt.
Voor zeldzame ziekten als WM zijn er sterke aanwijzingen maar bewijs is daar lastig door de kleinere aantallen. Toch wordt het in Amerika zeer veel, mogelijk al in meerderheid, gebruikt als eerstelijnsmiddel voor WM, voor patiënten die dat kunnen betalen. In Nederland mag dat niet. In theorie (dat is het argument) omdat het bewijs niet rond is. In feite vanwege de kosten.
Want daar zit de zwakke plek van deze nieuwe therapie. Het ontwikkelen heeft veel geld gekost en het middel is zwaar gepatenteerd. De kosten van één behandeling met Mabthera zijn daarom ergens in de buurt van 15.000 euro! En in vele protocollen is sprake van 4 of zelfs nog meer behandelingen met MabThera, al dan niet in combinatie met een andere chemo (vaak fludarabine). Als het middel vrij zou worden toegelaten, en medisch is daarvoor veel reden, dan brengt dat grote kosten met zich mee. Ons medisch bouwwerk is al bijna onbetaalbaar en dit soort behandelingen zijn niet meer in te passen. Overigens zullen veel medici niet de kosten als reden noemen, dat is 'not done', maar de afwezigheid van definitief en afgerond bewijs. Op dit moment is het in Nederland soms wel een serieuze optie voor patiënten met refractory Non-Hodgkin Lymfomen of CLL - Chronische Lymfatische Leukemie, mits voldoende CD20 expressie is aangetoond. Maar het is erg spijtig dat mensen die pas beginnen en nog geen schadelijke andere chemo hebben moeten doormaken, op dit moment vaak dit middel niet mogen gebruiken.
Ter verdere informatie een vijftal artikelen (in het Engels) waarin verslag wordt gedaan van de effecten en de werking van MabThera/rituxan.
Drie recentere studieresultaten met Rituximab - een monoklonaal middel - bij het behandelen van non-Hodgkin zijn onderstaande abstracten. Een mooi overzicht van de werking van Mabthera/rituxan kunt u lezen op deze aan te klikken aparte pagina. Ik hoop binnenkort hier een Nederlandse vertaling van te geven, maar deze Engelse artikelen zeggen voorlopig genoeg denk ik. Rituximab is dus in Nederland nog niet goedgekeurd en wordt daarom nog niet betaald door de ziektekostenverzekeraars zover wij weten. Rituximab wordt wel al in trialvorm gegeven (en dan wel betaald waarschijnlijk) bij o.a. non-Hodgkin, Multiple Myeloma - ziekte van Kahler en CLL - Chronische Lymfatische Leukemie als ook kennen we in ieder geval 1 kind met ALL - Acute Lymfatische leukemie, die het nu goed doet op een combinatie van dieet, extra suppletie, en Rituximab na een derde recidief van ALL. Maar is nog afwachten hoe het verder gaat met dit kind voordat we het hele verhaal publiceren. Lees verhalen van Robin en Shifra die helaas ondanks alle zorgen en moeite alle twee vorig jaar (2001) stierven omdat er geen middel als Rituximab voorhanden was of beschikbaar werd gesteld. Overigens lijkt Rituximab dus een zeer tolerabele manier van behandelen. Zie ook de pagina's Waldenström en Kahler en deze pagina met een overzicht voor studieverslagen over gunstig effect van Rituximab bij betreffende kankersoorten.
1. J Clin Oncol 2002 Oct 15;20(20):4261-7
Rituximab as first-line and maintenance therapy for patients with indolent non-hodgkin's lymphoma.
Hainsworth JD, Litchy S, Burris HA 3rd, Scullin DC Jr, Corso SW, Yardley
DA, Morrissey L, Greco FA.
Sarah Cannon Cancer Center and Tennessee Oncology, Professional Limited Liability Corporation, Nashville, TN, USA. jhainsworth@tnonc.com
PURPOSE: To evaluate response to single-agent rituximab in patients with indolent non-Hodgkin's lymphoma (NHL) and no previous systemic therapy, and the feasibility, toxicity, and efficacy of maintenance rituximab, administered at 6-month intervals, in patients with objective response or
stable disease after first-line rituximab therapy.
PATIENTS AND METHODS:
Patients with indolent NHL (follicular or small lymphocytic subtypes) previously untreated with systemic therapy received rituximab 375 mg/m(2) intravenously weekly for 4 weeks. Patients were restaged at week 6 for response; those with objective response or stable disease received maintenance rituximab courses (identical dose and schedule) at 6-month intervals. Maintenance was continued for a maximum of four rituximab courses or until progression. Between March 1998 and May 1999, 62 patients were entered onto this trial; minimum follow-up was 24 months.
RESULTS:
Sixty patients (97%) completed the first 4-week course of rituximab and were assessable for response. All have now completed rituximab therapy; 36 (58%) received four courses at 6-month intervals. The objective response rate at 6 weeks was 47%; 45% of patients had stable disease. With
continued maintenance, final response rate increased to 73%, with 37% complete responses. Response was similar in patients with follicular versus small lymphocytic subtypes (76% v 70%, respectively). Median actuarial progression-free survival was 34 months. Two patients experienced grade 3/4 toxicity with the first dose; one patient was removed from treatment. No cumulative or additional toxicities were seen with maintenance courses.
CONCLUSION:
Rituximab is highly active and extremely well tolerated as first-line single-agent therapy for indolent NHL. First-line treatment with scheduled maintenance at 6-month intervals produces high overall and complete response rates and a longer progression-free survival (34 months) than has been reported with a standard 4-week treatment.
2. Rituximab in Lymphoma: A Review of a Province-Wide Initiative after One Year.
(18-11-2001)
Matthew C. Cheung, Ralph Meyer, Jan Hux, William Evans, Marilyn Nefsky, Kevin R. Imrie Cancer Care Ontario, Toronto, Ontario, Canada; Institute for Clinical Evaluative Sciences, Toronto, Ontario, Canada; Toronto-Sunnybrook Regional Cancer Centre, Toronto, Ontario, Canada; Faculty of Medicine, University of Toronto, Toronto, Ontario, Canada
Ontario is the most populous province in Canada, with 11.8 million people.
There are 2300 new cases of non-Hodgkins lymphoma (NHL) in Ontario each year, an incidence rate among the highest in the world (18 cases/100 000 population). Patients with cancer in Ontario are treated in a range from primary to quaternary care facilities located in large urban centres and
smaller communities. New cancer therapies are funded centrally by a state agency, Cancer Care Ontario (CCO), to ensure universal access throughout the province.
Rituximab has been funded for use as monotherapy in indolent lymphomas since April 2000. We conducted a retrospective review of rituximab use over the first year of drug availability to assess the nature and outcome of treatment in Ontario. Criteria for approval of funding were: patients with follicular, mantle cell, or other CD20-positive indolent B-cell lymphomas who progressed after anthracycline or purine analogue chemotherapy, or who were unable to tolerate further chemotherapy
Funding for retreatment with rituximab was available for responding patients provided retreatment was not required within 1 year of initial therapy. The CCO database captures all non-clinical trial use of rituximab in Ontario that meets these eligibility criteria. Between April 1, 2000 and March 31, 2001, 230 patients were treated with rituximab. The mean patient age was 60.7 (range 22 to 83 yrs); 58.8% were male.
The majority of patients were treated outside of a CCO Regional Cancer Centre (57.8%); 52.3% of patients were treated in an academic hospital and 47.7% were treated in a community hospital. The most common diagnosis treated was follicular lymphoma (66.4%), followed by mantle cell lymphoma (16.0%), post-transplant lymphoproliferative disorder (2.4%), and other CD 20-positive low-grade lymphomas (15.2%). Indications for rituximab treatment included failure of previous anthracycline or purine analogue treatment in 43.9% of patients and inability to tolerate further chemotherapy in 35.6%.
In preliminary data from a subgroup of the cohort, clinical outcomes of interest (progression-free survival and survival) are consistent with published results. The drug acquisition costs for this agent for use in the first year were $1.74 million (US dollars). A state administered central funding structure for rituximab results in equitable access throughout a geographically large region.
3. Europe Approves MabThera (Rituximab)/Standard Chemo Combination for
Aggressive Non-Hodgkin's Lymphoma
BASEL, SWITZERLAND -- March 25, 2002 -- Revolutionary anti-cancer drug MabThera AE (rituximab), combined with standard chemotherapy, was today given approval in Europe for use in fighting an increasingly common form of blood cancer called aggressive non-Hodgkin's lymphoma (NHL).
For thousands of patients across Europe, this decision by the European Medicines Evaluation Agency (EMEA) will mean availability of a drug combination that can increase the chance of cure and prolong survival in this rapidly fatal form of cancer.
The EMEA's decision was based on results looking at MabThera plus standard chemotherapy (CHOP) versus CHOP alone in the pivotal GELA (Groupe d'Etude des Lymphomes de l'Adulte) study. CHOP chemotherapy uses the drugs cyclophosphamide, doxorubicin, vincristine, and prednisolone. The interim analysis looked at 328 out of the enrolled 399 previously untreated elderly
patients (60 years or older) with aggressive NHL. Patients were randomised to receive standard CHOP chemotherapy alone (every three weeks for eight cycles) or MabThera (375 mg/m=B2) plus CHOP. MabThera was administered at the same time as CHOP for eight cycles.
In this study patients on the MabThera combination had a 13 percent greater chance of survival than those on standard therapy alone. It is estimated that after two years of follow-up, 70 percent of patients will be alive and well with the MabThera plus CHOP combination, compared to 57 percent after standard chemotherapy alone. Current medical opinion indicates that if patients survive past the two-year milestone their chances of a cure can be up to 90 percent.
Welcoming the news of the treatment's approval, Alan Bartle, Chief Executive of the United Kingdom Lymphoma Association said, "This is the first time since 1978 a new treatment combination has been able to offer patients the chance for a longer and better life, as well as the possibility of a cure. It has been a long time coming, but finally we are seeing real advances in
treatment for this little known, but increasingly common, form of blood cancer. I hope NHL sufferers everywhere become aware of the new treatment options available to combat this disease."
Non-Hodgkin's lymphoma affects approximately 1.5 million around the world and is the third fastest growing form of cancer behind melanoma of the skin and lung cancer. It is a more common form of blood cancer than leukaemia and approximately 55 percent of cases of NHL are categorised as aggressive.
SOURCE: Roche Pharmaceuticals
Gerelateerde artikelen
- Rituximab - Mabthera - Rituxan - een monoklonaal middel oftewel vorm van immuuntherapie - bewijst waarde als eerste lijns- en hoofdtherapie bij Non-Hodgkinlymfomen. Een overzicht gemaakt door Antoon Verhaak
- Rituximab in combinatie met fludarabine en cyclofosfamide zorgt bij patiënten met gevorderde vormen van lymfklierkanker als eerste lijns aanpak voor zeer goede resultaten.
- Rituximab - Mabthera - Rituxan geeft wellicht kans op genezing van lymfklierkanker en kan misschien zelfs wel chemo vervangen in behandeling van lymfklierknaker - non-Hodgkin. Dit blijkt uit langjarige resultaten van eerdere gerandomiseerde studies.
- Rituximab - Mabthera toegevoegd aan R-CHOP versus R-CVP behandeling bij lymfklierkanker - follicular lymphoma blijkt effectieve aanpak
- Rituximab - Mabthera gegeven naast chemotherapie blijkt significant effectief voor mensen met CLL - Chronische Lymfatische Leukemie ouder dan 70 jaar.
- Mabthera - Rituximab - Rituxan blijkt beste aanpak voor lymfklierkanker: enkele studies bij elkaar gezet
Plaats een reactie ...
Reageer op "Rituximab - Mabthera - Rituxan - een monoklonaal middel oftewel vorm van immuuntherapie - bewijst waarde als eerste lijns- en hoofdtherapie bij Non-Hodgkinlymfomen. Een overzicht gemaakt door Antoon Verhaak"