10 april 2019: Zie ook deze reviewstudie over diagnosetesten en technieken:

https://kanker-actueel.nl/effectieve-diagnosetechnieken-voor-prostaatkanker-getoetst-in-reviewstudie-een-prima-hulp-voor-urologen-en-oncologen-hoe-prostaatkankerpatienten-te-behandelen-en-adviseren.html

7 juli 2017: Lees ook dit artikel:

https://kanker-actueel.nl/NL/bloedtest-op-aantal-grootte-en-vorm-van-circulerende-tumorcellen-voorspelt-welke-behandeling-beste-is-bij-vergevorderde-prostaatkanker-abiraterone-en-enzalutamide-of-chemo.html

7 juli 2017: Bron: Cancer Discov. 2017 Apr 27. doi: 10.1158/2159-8290.CD-17-0261. [Epub ahead of print]

Een bloedtest op DNA reparatiecellen (o.a. BRCA2 en PALB2) kan binnen 8 weken aantonen of een PARP remmer zoals olaparib zinvol is of niet bij hormoonresistente prostaatkanker.

Met behulp van de nieuwe bloedtest onderzochten de onderzoekers of patiënten wel of niet op olaparib reageerden. Mediaan werd bij de patienten die goed reageerden op het medicijn na 8 weken van de behandeling een gemiddelde daling gezien van 49,6 % van de niveaus van de gemuteerde DNA ( = DNA van kankercellen). Dit in vergelijking met een gemiddelde stijging van 2,1% van het gemuteerde DNA bij patiënten die niet op het geneesmiddel reageerden.

Mannen van wie hun bloedwaarden van hun gemuteerde DNA waren gedaald op 8 weken meting na de behandeling, overleefden ook langer, gemiddeld 17 maanden, in vergelijking met 10,1 maanden voor degenen bij wie de gemuteerde DNA waarden hoog bleven.

De studie is uitgevoerd door The Institute of Cancer Research (ICR) in London and The Royal Marsden NHS Foundation Trust. Voor meer informatie klik hier.

bloedtest afbeelding

De bloedtest is nog niet in grote gerandomiseerde studies onderzocht, maar wetenschappers zeggen dat deze bloedtest op 3 manieren zou kunnen worden gebruikt:

Mannen met geavanceerde prostaatkanker zouden kunnen worden gecontroleerd om te zien of zij zouden profiteren van de behandeling met nieuwe geneesmiddelen bv. PARP-remmers - die kunnen helpen bij het stoppen van kankercellen om zichzelf te herstellen, waardoor de tumorcellen doodgaan
Een analyse van DNA in het bloed van mensen nadat ze een specifieke behandeling zijn begonnen, kunnen nagaan of het werkt en indien niet, zouden ze kunnen overschakelen naar een andere behandeling
Monitoren van het bloed van een patiënt gedurende de behandeling om te controleren of de kanker resistent greigt te worden tegen de gebruikte medicijnen

Het team van het Institute of Cancer Research (ICR) in Londen en het Royal Marsden NHS Foundation Trust zeggen dat het de eerste keer is dat er een test is ontwikkeld om een gerichte kankerbehandeling te helpen specifiek voor genetische fouten in kankertumoren.

Sommige patiënten reageren al een aantal jaren op een behandeling met olaparib, maar bij andere patiënten verdwijnt het effect van de behandeling vroegtijdig, of ontwikkelt zich resistentie. Dit betekent dat kankercellen het vermogen hebben om zich toch weer te herstellen, waardoor tumoren weer groeien.

Het studierapport: Circulating Free DNA to Guide Prostate Cancer Treatment with PARP Inhibition is als PDF gratis in te zien of te downloaden.

Hier het abstract van de studie:

A new 3-in-1 blood test could revolutionise the treatment of prostate cancer, say scientists, and help pave the way for personalised patient treatment. The key to the new treatment is the ability to test for cancer DNA in a person's bloodstream.

2017 Apr 27. doi: 10.1158/2159-8290.CD-17-0261. [Epub ahead of print]

Circulating Free DNA to Guide Prostate Cancer Treatment with PARP Inhibition.

Goodall J¹, Mateo J^1,², Yuan W¹, Mossop H¹, Porta N¹, Miranda S¹, Perez-Lopez R^1,², Dolling D¹, Robinson DR³, Sandhu S⁴, Fowler G¹, Ebbs B¹, Flohr P¹, Seed G¹, Rodrigues DN^1,², Boysen G¹, Bertan C¹, Atkin M¹, Clarke M¹, Crespo M¹, Figueiredo I¹, Riisnaes R¹, Sumanasuriya S^1,², Rescigno P^1,², Zafeiriou Z^1,², Sharp A^1,², Tunariu N^1,², Bianchini D^1,², Gillman A¹, Lord CJ¹, Hall E¹, Chinnaiyan AM³, Carreira S¹, de Bono JS^5,²; TOPARP-A investigators.

Author information

Abstract

Biomarkers for more precise patient care are needed in metastatic prostate cancer. We have reported a phase II trial (TOPARP-A) of the PARP inhibitor olaparib in metastatic prostate cancer, demonstrating antitumor activity associating with homologous recombination DNA repair defects. We now report targeted and whole-exome sequencing of serial circulating free DNA (cfDNA) samples collected during this trial. Decreases in cfDNA concentration independently associated with outcome in multivariable analyses (HR for overall survival at week 8: 0.19; 95% CI, 0.06-0.56; P = 0.003). All tumor tissue somatic DNA repair mutations were detectable in cfDNA; allele frequency of somatic mutations decreased selectively in responding patients (χ²P < 0.001). At disease progression, following response to olaparib, multiple subclonal aberrations reverting germline and somatic DNA repair mutations (BRCA2, PALB2) back in frame emerged as mechanisms of resistance. These data support the role of liquid biopsies as a predictive, prognostic, response, and resistance biomarker in metastatic prostate cancer.

SIGNIFICANCE: We report prospectively planned, serial, circulating free DNA (cfDNA) analyses from patients with metastatic prostate cancer treated on an investigator-initiated phase II trial of olaparib. These analyses provide predictive, prognostic, response, and resistance data with "second hit" mutations first detectable at disease progression, suggesting clonal evolution from treatment-selective pressure and platinum resistance. Cancer Discov; 7(9); 1-12. ©2017 AACR.