Wie advies wilt over hoe het microbioom te verbeteren zou contact op kunnen nemen met deze website: Www.microbiome-Center.nl Voor zowel artsen als individuele burgers staat een groep van artsen en wetenschappers klaar om u een persoonlijk advies te geven.

5 maart 2024: Bron: nieuwsbrief van Winclove

In de nieuwsbrief van Winclove staat weer een interessant artikel. Winclove wetenschap zocht en vond artikelen die aantonen dat een slechter wordende gezondheid vaak veroorzaakt wordt door het effect wat een ongezonde leefstijl heeft op de darmflora - darmmicrobiota en daarmee direct of indirect veel aan leefstijl gerelateerde ziektes veroorzaakt. Zo hebben voeding, beweging, stress, slaap, roken en overmatig alcoholgebruik allemaal – direct of indirect – invloed op de darmflora - darmmicrobiota.

Ik heb de tekst volledig gekopieerd zoals gepubliceerd op de website van Winclove en heb onderaan alle 32 referenties voorzien van een link. Waardoor u die ook aan kan klikken en direct op het studieverslag komt. In het artikel refereren de nummers aan de referenties.

Hier het artikel:

february

2024

Leefstijl beïnvloedt de microbiota en daarmee de gezondheid

Het darmmicrobioom speelt een directe of indirecte rol bij het ontstaan van leefstijlgerelateerde aandoeningen.

Het aantal mensen met een leefstijlgerelateerde ziekte neemt snel toe. In 2019 hadden zo’n 8,5 miljoen Nederlanders een chronische aandoening die deels het gevolg is van een ongezonde leefstijl.1 Het darmmicrobioom speelt hierbij een directe of indirecte rol. Verschillende leefstijlfactoren hebben namelijk invloed op het darmmicrobioom.

Leefstijlfactoren en metabole verstoringen

Het wordt steeds duidelijker dat leefstijl een rol kan spelen bij allerlei verschillende ziekten en aandoeningen. Overgewicht en obesitas zijn vaak het gevolg van een ongezonde leefstijl. Daarnaast zijn er talloze andere ziekten waarbij een link is gevonden met een ongezonde leefstijl, waaronder diabetes type 2, hart- en vaatziekten, vormen van kanker, auto-immuunziekten, psychosociale problematiek en maag-darmklachten.2 Een ongezonde leefstijl werkt verstorend op verschillende metabole processen in het lichaam, waardoor metabole disfunctie ontstaat.2 Dit is terug te zien in afwijkende bloedwaarden en kan uiteindelijk leiden tot het metabool syndroom, een grote risicofactor voor het ontwikkelen van leefstijlgerelateerde aandoeningen.1

Bij mensen met het metabool syndroom is er ook vaak sprake van chronische laaggradige ontsteking in het lichaam. Deze aanhoudende en niet-adequate ontstekingsreactie heeft een ongunstige invloed op het functioneren van het immuunsysteem en op andere fysiologische processen. 3,4 Daardoor staat dit mechanisme centraal in de link tussen leefstijl en ziekte.5–7

Dysbiose in de darmen

Verstoring van het darmmicrobioom (dysbiose) is nauw betrokken bij het ontstaan van chronische laaggradige ontsteking.5,6,8–10 Bij ongunstige veranderingen in het darmmicrobioom kunnen de bacteriën minder metabolieten, zoals korteketenvetzuren, aanmaken die nodig zijn voor het optimaal functioneren van de darmen en de darmbarrière.10 Een slecht werkende darmbarrière zorgt voor een vergrote permeabiliteit van de darmwand, waardoor (delen van) micro-organismen in de bloedbaan terecht kunnen komen. Dat leidt vervolgens tot laaggradige ontsteking, omdat het immuunsysteem hierop reageert.6,11–13 Op hun beurt leiden die laaggradige ontstekingen weer tot verdere verstoring van het darmmicrobioom en de metabole processen in het lichaam. Dit leidt vervolgens weer tot meer laaggradige ontstekingen, en zo ontstaat er een vicieuze cirkel.6

Het darmmicrobioom in relatie tot de leefstijlfactoren

Voeding, beweging, stress, slaap, roken en overmatig alcoholgebruik hebben allemaal – direct of indirect – invloed op het darmmicrobioom.

Voeding

Voeding beïnvloedt niet alleen de samenstelling van het darmmicrobioom, maar ook de metabolieten die hierdoor geproduceerd worden.14 Regelmatig ongezond eten leidt tot dysbiose, wat zorgt voor meer aanmaak van ontstekingsbevorderende stoffen, een grotere doorlaatbaarheid van de darmwand en veranderingen in het immuunsysteem.5,9 Dit draagt bij aan het ontstaan van laaggradige ontsteking.5,15–17

Beweging

Lichaamsbeweging leidt tot gunstige veranderingen in het microbioom en afname van ontstekingsactiviteit in het lichaam.18,19 Vooral de intensiteit van de lichaamsbeweging lijkt hierbij van belang; te zware inspanning werkt juist verstorend op het darmmicrobioom.20–22

Stress

Het microbioom en de hersenen communiceren met elkaar via de microbioom-darm-hersen-as.23 Chronische stress kan, door de invloed van onder meer stresshormonen, leiden tot dysbiose, een verhoogde doorlaatbaarheid van de darmwand en uiteindelijk tot laaggradige ontsteking.23–25

Slaap

De microbioom-darm-hersen-as speelt ook een rol bij de relatie tussen slaap en het microbioom. Deze relatie is bidirectioneel: een tekort aan slaap leidt tot dysbiose en een verstoord darmmicrobioom heeft invloed op de slaap.21 Dysbiose door slaapgebrek lijkt bovendien verband te houden met het ontwikkelen van het metabool syndroom.26

Roken en alcohol

Roken en (veel) alcohol leiden, onafhankelijk van overgewicht of obesitas, tot dysbiose en verandering van fysiologische processen in de darmen. Hierdoor verzwakt de darmbarrière waardoor de permeabiliteit toeneemt. Dit werkt laaggradige ontsteking in de hand.10,27,28

Sterke samenhang tussen leefstijlfactoren

De diverse leefstijlfactoren kunnen onafhankelijk van elkaar maar ook in combinatie het microbioom beïnvloeden. Zo blijkt een combinatie van ongezond eten en weinig bewegen een nog groter effect op het darmmicrobioom te hebben dan deze factoren afzonderlijk.5 Daarnaast beïnvloeden de verschillende leefstijlfactoren ook elkaar. Een toename van stress leidt vaak tot slaapproblemen. Slaaptekort en stress leiden tot een grotere behoefte aan vet en suikerrijk eten, en minder beweging. Dit werkt dysbiose in de hand. Zo zijn er nog meer verbanden te leggen tussen de verschillende leefstijlfactoren en de wijze waarop ze het microbioom beïnvloeden.10 Wel spelen grotendeels dezelfde mechanismen een rol. Door een ongezonde leefstijl neemt bijvoorbeeld de hoeveelheid lactobacillen en bifidobacteriën in de darmen af, die zijn gelinkt aan een gunstige darmgezondheid en een goede werking van metabole functies.29 Een gezonde leefstijl, met weinig stress, gezonde voeding en voldoende beweging, heeft juist het omgekeerde effect en zorgt voor een toename van gunstige bacteriën in de darmen.

Mogelijkheden probiotica

Er is steeds meer bewijs dat probiotica een potentieel goede aanvullende therapie vormen bij leefstijlgerelateerde aandoeningen of metabole disfunctie, zoals obesitas, diabetes mellitus type 2 en metabool syndroom.8,30 Bepaalde probiotica kunnen bijvoorbeeld de immuunrespons beïnvloeden en de darmbarrière versterken, waardoor uiteindelijk de laaggradige ontstekingen en metabole disfuncties afnemen.31

De onderzoeken zijn over het algemeen nog te heterogeen en de gebruikte probiotica nog te divers om te kunnen concluderen welke bacteriecombinatie het meest effect is.32 Het effect lijkt afhankelijk te zijn van de gebruikte bacteriestammen, de dosering en de duur. Daar staat tegenover dat uit onderzoeken geen veiligheidsrisico’s van probiotica naar voren komen.30 Wel wordt aangeraden om voorzichtig te zijn met het voorschrijven van probiotica bij mensen die immuungecompromitteerd zijn.30

Conclusie

Probioticagebruik lijkt een potentieel goede aanvulling te vormen op bestaande interventies. Zo lijken probiotica de metabole verstoringen, die ontstaan als gevolg van een ongezonde leefstijl, gunstig te kunnen beïnvloeden door onder andere het versterken van de darmbarrière, het verminderen van laaggradige ontstekingen en een toename in gunstige metabolieten die geproduceerd worden door de darmbacteriën. Meer onderzoek is nodig naar de meest effectieve probiotische bacteriën, de duur en de dosis van de behandeling, omdat het effect van probiotica onder andere afhankelijk is van de gebruikte bacteriestammen

‍

Referenties