Zie dit persbericht van de Gezondheidsraad:
Met de nieuwe richtlijnen goede voeding voor eiwitbronnen geeft de Gezondheidsraad concrete aanbevelingen voor een verschuiving naar een meer plantaardig voedingspatroon. Die verschuiving verlaagt het risico op chronische ziekten en is beter voor het milieu. Ten opzichte van het huidige Nederlandse voedingspatroon betekenen de richtlijnen vooral minder vlees en meer peulvruchten en noten. Dat schrijft de raad in het advies Richtlijnen goede voeding: eiwitbronnen en voedingspatronen 2025 dat op 4 december 2025 is aangeboden aan de ministeries van VWS en LVVN.
In de Richtlijnen goede voeding geeft de Gezondheidsraad periodiek adviezen over voedingsmiddelen, dranken en voedingspatronen. De laatste versie van de richtlijnen verscheen in 2015. In 2025 heeft de vaste commissie Voeding de richtlijnen herzien voor voedingspatronen en eiwitbronnen: peulvruchten, noten, zuivel, vis, vlees, eieren, en vlees- en zuivelvervangers. Richtlijnen over andere productgroepen, zoals graanproducten en groente en fruit, volgen in een later advies.
Net als voorheen zijn de richtlijnen primair gebaseerd op de preventie van chronische ziekten zoals hart- en vaatziekten, diabetes type 2 en kanker. Daarnaast heeft de commissie gekeken naar de voedselveiligheid en – uitgebreider dan voorheen – naar de milieu-impact. De commissie concludeert dat een meer plantaardig en minder dierlijk voedingspatroon beter is voor de gezondheid en het milieu ten goede komt. Die conclusie sluit aan bij het gezondheidsraadadvies uit 2023 over de eiwittransitie. Met de nieuwe richtlijnen geeft de commissie concrete invulling aan de toen geadviseerde verschuiving.
De Richtlijnen goede voeding zijn opgesteld voor de algemene bevolking. Het Voedingscentrum vertaalt de richtlijnen naar voorlichting over gezonde, duurzame en veilige eetpatronen, ook voor specifieke doelgroepen. Het Voedingscentrum verwacht in het voorjaar van 2026 de doorontwikkelde Schijf van Vijf uit te brengen.
Gerelateerde artikelen
- Gezondheidsraad past richtlijnen gezonde voeding aan naar minder vlees en meer plantaardige voeding met meer peulvruchten en noten
- Aspirine en resistent zetmeel, dat voorkomt in een breed scala aan voedingsmiddelen waaronder bananen voorkomt erfelijke vormen van kanker met Lynch Syndroom
- Bietensap verlaagt de bloeddruk bij ouderen door het veranderen van het microbioom in de mond
- Mensen die meer kruisbloemige groenten aten, zoals broccoli, kool, bloemkool of spruitjes, hadden een 20 procent lager risico op het krijgen van darmkanker in vergelijking met mensen die deze groenten minder aten
- ultrabewerkt voedsel geeft al bij 300 gram per dag hoger risico op diabetes type 2 ongeacht hoeveel je eet en hoe hoog je BMI is
- Rogge houdt door hoge vezelgehalte bloedsuikerwaarden - insulinewaarden stabiel en is uitstekend voedingsproduct in voorkomen van diabetes-2 en hart- en vaatziektes
- Vitamine D kan ontstaan van darmkanker voor zeker 25 procent voorkomen als te lage vitamine D waarden tijdig worden aangevuld
- Calciumrijke voeding en calcium voedingssupplementen blijken darmkanker met tot 29 procent te kunnen voorkomen, bewijst de NIH-AARP Diet en Health Study na follow-up van ruim 18 jaar copy 1
- Koolsoorten en broccoli, bloemkool, boerenkool en spruitjes geven een preventief effect bij verschillende vormen van kanker waaronder blaaskanker, darmkanker, borstkanker en longkanker
- Ultra bewerkt voedsel blijkt kans op chronische ontstekingen in de darmen te veroorzaken die op hun beurt darmkanker laten ontstaan
- 60 plussers die dagelijks alcohol drinken, lopen een groter risico op vroegtijdig overlijden, met name als gevolg van kanker of hart- en vaatziekten.
- Broccoli blijkt risico op kanker sterk te verminderen blijkt uit meta-analyse van 37 studies waaronder 23 case control studies
- Olijfolie dagelijks vermindert de kans om te overlijden aan dementie - Alzheimer ongeacht voedingspatroon van de deelnemer blijkt uit 28 jarige studie onder 92 383 volwassenen
- Mediterrane dieet staat op de eerste plaats in Amerikaanse overzichtlijst als beste dieet om te volgen en met beste resultaten
- Gezondheidsraad adviseert meer plantaardige voeding en minder vlees en zuivel en eieren te eten.
- Plantaardige voeding en bewegen stopt ziekteprogressie van reumatische klachten en artrose en geneest vaak ook, bewijst recente Nederlandse studie
- Mediterraan dieet plus olijfolie voorkomt significant borstkanker en ook minder agressieve vorm van borstkanker, blijkt uit subanalyse van grote langjarige studie naar risico op hart- en vaatziektes bij vrouwen uit hoge risicogroep copy 1
- Gepersonaliseerd dieet gesplitst in het eiwitdieet en onverzadigdvetdieet dat is afgestemd op de persoonlijke stofwisseling had meer effect op hart- en vaatgezondheid en de bloedsuikerwaarden dan algemene voedingsadviezen blijkt uit Nederlands onderzoek
- Sterk bewerkte voedingsmiddelen zoals voorverpakte soepen, sauzen, diepvriespizza's, kant-en-klare maaltijden en pleziervoedsel zoals hotdogs, frisdrank, enz. veroorzaken kanker en leidt tot eerder overlijden aldus nieuwe grote studies
- Mensen die regelmatig fruit eten hebben minder last van depressies dan mensen die minder fruit eten en meer hartige hapjes die daarentegen meer angst kennen en depressieve gevoelens
- Dieet met veelal onbewerkt voedsel met verse producten en volkoren granen, magere zuivel en magere eiwitbronnen blijkt depressiviteit te kunnen voorkomen.
- Ongezonde leefstijl waaronder roken, voedingspatroon, en ook stress en leefomgeving bepalen diversiteit van darmmicrobioom en zijn gerelateerd aan meer ziek zijn, korter leven. Omgekeerd: een gezonde diverse darmflora geeft langer en gezonder leven.
- Het effect van voeding en supplementen op prikkelbare darm syndroom (PDS) kan verbeterd worden door bepaalde voeding wel en niet te eten.
- Dieet: Een optimaal voedingspatroon (Mediterraan dieet) kan jongere mensen 10 tot 13 jaar langer leven geven in vergelijking met een Westers dieet
- Koffie bevordert gezondheid en enkele koppen per dag vermindert risico op sterfte door alle oorzaken met 27 procent. Blijkt uit grote langjarige studie
- Kytogeen dieet bij patienten met eierstokkanker en endometriosekanker verbetert fysiek functioneren, vergroot de energie, vermindert vermoeidheid, en vermindert hongergevoel.
- probiotica - melkzuurbacterien verbeteren constipatie bij patiënten met de ziekte van Parkinson.
- Onderzoeksproject laat dringende noodzaak zien voor aanleren gezond gedrag op basisschool. BMI (body-mass index) bij kinderen op een gezonde basisschool was na vier jaar veel beter vergeleken met kinderen op de controlescholen
- patiënten met reuma, diabetes of aderverkalking kunnen met overwegend plantaardig dieet zichzelf gezonder eten blijkt mer en meer uit grote studies
- Fruit en groenten met veel flavonoiden (appels, broccoli, bosbessen, groene thee enz.) voorkomen sterftekans aan kanker en hart- en vaatziektes blijkt uit groot en langjarig bevolkingsonderzoek
- Elk mens verwerkt voeding weer anders. De darmflora is veel gevarieerder dan gedacht blijkt uit groot wetenschappelijk onderzoek
- Dagelijks gebruik van volkorenproducten - graanvezels voorkomen primaire leverkanker blijkt uit groot Amerikaans bevolkingsonderzoek
- Minder vlees, meer groente kan zowel de mens als de wereld redden, blijkt uit groot internaionaal onderzoek van groep van wetenschappers.
- Leefstijl speelt zeker een rol in het risico op het krijgen van cognitieve stoornissen en dementie - Alzheimer waarvan voeding de belangrijkste factor lijkt.
- Biologische geteelde voeding (groenten, vlees, vis en fruit) voorkomt kanker met 25 procent in vergelijking met standaard geteelde groenten en fruit
- PURE dieet adviseert 7 groepen van voeding waaronder ook soms vlees en zuivel te gebruiken op basis van studiepublicaties
- Wanneer het voedingspatroon voor 10 procent of meer bestaat uit junkfood zoals snacks, frisdrank enz. geeft dit een kans van 12 procent op het krijgen van kanker
- Dagelijks wat noten eten voorkomt diabetes 2, hart- en vaatziektes en ook kanker met 15 tot 40 procent blijkt uit grote reviewstudie
- Fruit en groenten voorkomen heupfracturen. 5 porties per dag versus nagenoeg niets geeft verschil van 88 procent risico op breken van heup.
- Plantaardig dieet vermindert de bloedwaarden hemoglobin A1c (HbA1c) en glucose bij diabetici blijkt uit meta analyse van 6 relevante studies
- Dieet heeft grote invloed op twee specifieke genetische afwijkingen bewijst deelstudie uit GECCO - de Genetics and Epidemiology of Colorectal Cancer Consortium (GECCO) - bij het risico op specifiek darmkanker.
- Het Driesdieet
- Gersondieet
- Het Houtsmullerdieet, wat houdt dat in?
- Moermandieet
- Dean Ornish dieet als preventie van kanker en hart - en vaatziekten
- Diëten - voeding als preventie van kanker:
Plaats een reactie ...
Reageer op "Gezondheidsraad past richtlijnen gezonde voeding aan naar minder vlees en meer plantaardige voeding met meer peulvruchten en noten"