In de Volkskrant verscheen zaterdag 17 juni 2023 een artikel over de verschillen tussen de resultaten van fase III studies van dure medicijnen en over de resultaten daarvan in de klinische praktijk.
Enkele citaten uit het artikel:
Het aantal kankerpatiënten dat vijf jaar na de diagnose nog leeft, is de afgelopen 10 jaar met 8 procentpunt gestegen, van 58 procent naar 66 procent-overigens mede doordat artsen kanker eerder opsporen. In dezelfde periode zijn de kosten van dure medicijnen in Nederland vertienvoudigd, naar bijna drie miljard euro per jaar.
.........
Nog een citaat: Ook bij Sonke, internist-oncoloog in het Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis, duurde het even voordat hij afstand kon nemen van de praktijk. "Bij het lezen van registratiedossiers van kankermedicijnen dacht ik reeds vaker: dit is helemaal niet hoe het in werkelijkheid gaat."
.........
Om medicijnen te kunnen registreren moeten farmaceuten aantonen dat ze effectief zijn en daarvoor wordt alles op alles gezet. Kankerpatiënten die meedoen aan klinisch onderzoek zijn altijd relatief jong, zo fit mogelijk en zonder bijkomende ziektes. Logisch: als er teveel verstorende factoren zijn, gaat dat ten koste van het resultaat. Maar dat profiel strookt absoluut niet met met de kankerpatiënten in het echte leven. "Fabrikanten proberen de ideale situatie te creëren zegt Sonke, alsof er sprake is van een labexperiment."
.........
.
Voor registratie op de Europese markt is mde goedkeuring nodig van het Europese geneesmiddelenbureau EMA, maar als het over de werkzaamheid gaat, ligt de lat daar niet hoog, zegt Sonke. Kwaliteit en veiligheid moeten in orde zijn en er moet bewijs zijn van enige activiteit. "Of die activiteit opweegt tegen de kosten? Daar wordt niet naar gekeken. En bijwerkingen worden altijd als hanteerbaar bestempeld.
............
Snelheid is het credo in de wereld van de kankermedicijnen. Fabrikanten willen verkopen, voordat de concurrent een vergelijkbaar middel ontwikkelt. Artsen willen behandelen, vaak uit angst patiënten tekort te doen. En patiënten willen leven.
...... Sonke spreekt van een 'therapeutische illusie'. Zodra een medicijn beschikbaar is, zegt hij, willen patiënten dat meestalk hebben. "Ook als het bij 95 van de 100 patiënten niet blijkt te werken. Ze denken allemaal dat zij de uitzondering zijn".
In het artikel worden ook oplossingen voorgesteld:
Over melanoompatiënten, de eerste groep aan wie immuuntherapie werd voorgeschreven, hadden de overlevingscijfers er allang moeten zijn, zegt Sonke. dat roept vragen op, waarom zijn die cijfers er nog niet? Nu krijgen veel patiënten na hun operatie immunotherapie, maar is dat wel nodig? "Misschein kunnen we bij patiënten ook afwachten todat de ziekte terugkeert", zegt Reynders (Groningse oncoloog, voorzitter van BOM) . "Mogelijk is de overlevingswinst dan net zo groot."Dat scheelt patiënten die de behandeling niet nodig hebben onnodige bijwerkingen en heeft als bijkomend voordeel dat er kosten wroden bespaard."
...........
Vorige maand hebben de oncologen besloten om de toelatingseisen van nieuwe medicijnen weer iets strenger te maken. Als farmaceut niet binnen tien jaar na opname in de artsenrichtlijn overlevingscijfers kan overleggen gaat dat medicijn er weer uit. Bij medicijnen voor ongeneeslijke zieke patiënten wordt voortaan een onderscheid gemaakt in levensverwachting. Als die levensverwachting een jaar is, moet het middel het leven van die patiënten met minstens zestien weken verlengen. Dat was twaalf weken.
.........
Het artikel in de Volkskrant is helaas alleen voor abonnees:
Wel duur, niet per se effectief: hoe tegenvallende kankermedicijnen toch op de markt komen
Nieuwe kankermedicijnen werken in de praktijk lang niet altijd zo goed als de studies van farmaceuten suggereren. Oncologen waarschuwen dat patiënten hun hoop vaak onterecht vestigen op de perperdure behandelingen. Hoe kan het beter?Door Ellen Visser Illistratie Eline van Strien.>>>>>>>lees verder
Studies gerelateerd aan dit artikel zijn:
Changes in survival in de novo metastatic cancer in an era of new medicines
JNCI: Journal of the National Cancer Institute, Volume 115, Issue 6, June 2023, Pages 628–635, https://doi.org/10.1093/jnci/djad020
Abstract
Over the past decades, the therapeutic landscape has markedly changed for patients with metastatic solid cancer, yet few studies have evaluated its effect on population-based survival. The objective of this study was to evaluate the change in survival of patients with de novo metastatic solid cancers during the last 30 years.
For this retrospective study, data from almost 2 million patients diagnosed with a solid cancer between January 1, 1989, and December 31, 2018, were obtained from the Netherlands Cancer Registry, with follow-up until January 31, 2021. We classified patients as with or without de novo metastatic disease (M1 or M0, respectively) at diagnosis and determined the proportion with M1 disease over time. Changes in age-standardized net survival were calculated as the difference in the 1- and 5-year survival rates of patients diagnosed in 1989-1993 and 2014-2018.
Different cancers showed divergent trends in the proportion of M1 disease and increases in net survival for M1 disease (approximately 0-50 percentage points at both 1 and 5 years). Patients with gastrointestinal stromal tumors saw the largest increases in 5-year survival, but we also observed substantial 5-year survival increases for patients with neuroendocrine tumors, melanoma, prostate cancer, and breast cancer.
Over 30 years, the survival of patients with de novo M1 disease modestly and unevenly increased among cancers. Metastatic cancer still remains a very lethal disease. Next to better treatment options, we call for better preventive measures and early detection to reduce the incidence of metastatic disease.
Pre-approval and post-approval availability of evidence and clinical benefit of conditionally approved cancer drugs in Europe: A comparison with standard approved cancer drugs
Pre-approval and post-approval availability of evidence and clinical benefit of conditionally approved cancer drugs in Europe: A comparison with standard approved cancer drugs
The views expressed in this article are the personal views of the authors and must not be understood or quoted as being made on behalf of or reflecting the position of the Dutch Medicines Evaluation Board or the European Medicines Agency or any of their committees.
Abstract
Aims
Cancer drugs are increasingly approved through expedited regulatory pathways including the European conditional marketing authorization (CMA). Whether, when taking CMA post-approval confirmatory trials into account, the level of evidence and clinical benefit between CMA and standard approved (SMA) drugs differs remains unknown.
Methods
We identified all CMA cancer indications converted to SMA in 2006–2020 and compared these to similar SMA indications with regard to pivotal trial and CMA post-approval confirmatory trial design, outcomes and demonstrated clinical benefit (per the European Society for Medical Oncology Magnitude of Clinical Benefit Scale). We tested for differences in clinical benefit and whether substantial clinical benefit was demonstrated. To account for the clinical benefit of unconverted CMA indications, we performed sensitivity analyses.
Results
We included 15 SMA and 15 converted CMA cancer indications (17 remained unconverted). Approval of 11 SMA (73%) and four CMA indications (27%) was supported by a controlled trial. Improved overall survival (OS) was demonstrated for four SMA indications (27%). Improved quality of life (QoL) was demonstrated for three SMA (20%) and one CMA indication(s) (7%). Of subsequent CMA post-approval confirmatory trials, 11 were controlled (79%), one demonstrated improved OS (7%) and five improved QoL (36%). After conversion, CMA indications were associated with similar clinical benefit (P = .31) and substantial clinical benefit as SMA indications (risk ratio 1.4, 95% confidence interval 0.57–3.4).
Conclusion
While CMA cancer indications are initially associated with less comprehensive evidence than SMA indications, levels of evidence and clinical benefit are similar after conversion from CMA to SMA.
What is already known about this subject
- In Europe, cancer drugs are often approved without evidence on overall survival (OS) and quality of life (QoL), and increasingly granted conditional marketing authorization (CMA).
- Whether, when taking CMA post-approval confirmatory trials into account, levels of evidence and clinical benefit differ between CMA and standard approved (SMA) drugs remains unknown.
What this study adds
- At approval, OS and QoL benefits were observed for few SMA and even fewer CMA cancer indications.
- After conversion of CMA indications to SMA, levels of evidence and clinical benefit were comparable thanks to CMA post-approval confirmatory trials.
- These levels may be substantially lower than expected by physicians and patients.
Gerelateerde artikelen
- 6 nieuwe doorbraken in de strijd tegen kanker worden gepresenteerd door het World Economic Forum met bijbehorende video
- 90 procent van mensen met uitgezaaide kanker heeft meerdere DNA afwijkingen. Slechts 5 procent kreeg ook optimale behandeling daarvoor.
- Antibiotica binnen een maand vooraf aan immuuntherapie met anti-PD medicijnen geeft veel slechtere resultaten op overall overleving dan zonder antibiotica bij verschillende vormen van primaire kanker.
- Anti-PD medicijnen zoals nivolumab, Pembrolizumab en atezolizumab gegeven als immuuntherapie geven zeer goede resultaten bij verschillende vormen van kanker met solide tumoren, zelfs zonder Ligand-1 receptorstatus copy 1
- Bacterien in uitzaaiingen van kankerpatienten zijn door Nederlandse onderzoekers in beeld gebracht en in een gedetailleerde catalogus opgeslagen
- Behandelen van kanker verschuift steeds meer van chemotherapie naar biologische behandelingen, gerichte therapie waaronder immuuntherapie met gemoduleerde virussen die de minste bijwerkingen geven
- Biomarkers zoals PD-L1, CD163+ en NRAS mutaties en gegevens zoals uitzaaiingen later ontstaan bepalen kans van effectiviteit van immuuntherapie met anti PD medicijnen bij melanomen
- Bloedtest, uitgevoerd op in bloed circulerend DNA (ctDNA) op DNA mutaties afwijkingen, kan heel nauwkeurig nagenoeg alle vormen van kanker ontdekken.
- CHRISPR-CAS9 infuus blijkt genezende behandeling voor erfelijke aandoening angio-oedeem, aldus tussenresultaten van internationale studie met Nederlandse deelname.
- De biologische processen waarom en hoe kankercellen uitzaaien wordt beter begrepen, tumorcellen vroeger ontdekt en lijkt ook steeds beter te behandelen
- De huidige staat van moleculair testen in het behandelen van kankerpatienten met solide tumoren. Een uitstekend overzichtsartikel met de nieuwste ontwikkelingen over RNA, DNA en eiwitten anno 2019
- Diagnosetest PERCEPTION via AI - Kunstmatige Intelligentie ontwikkeld en met hulp van single-cell RNA-sequencing voorspelt nauwkeurig of een specifiek medicijn van de kankerpatient zal aanslaan of resistent zal zijn.
- DRUP studie geeft bij 37 procent van de patienten alsnog een therapeutisch effect met 6 procent CR en 14 procent PR en 17 procent stabiele ziekte
- EMA: Veel nieuwe kankermedicijnen in de EU hebben geen bewezen toegevoegde waarde blijkt uit Nederlandse studie naar goedgekeurde kankermedicijnen door het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA).
- ESMO - European Society for Medical Oncology heeft een gids uitgegeven voor patienten over hoe personalised medicine werkt en stand van zaken
- FDA ondersteunt onderzoek naar personalised medicine op basis van mutaties ongeacht in welk lichaamsdeel de kanker zich het eerst openbaart.
- Genetisch onderzoek via Germline testen (kiembaan testen) werd in periode 2013 tot 2019 in Georgie en Californie bij slechts 7 procent gedaan onder 1 369 602 patienten met twee jaar kanker.
- Geneesmiddel (ARS1620) verandert kankergen (KRAS mutatie) dat kwaadaardige tumoren beschermt tegen immuunsysteem in een doelwit voor immuunsysteem en helpt immuuntherapie kankercellen te elimineren
- Gentherapie zoals Chrispr-cas en base-editors zijn zeer succesvol bij erfelijke ziekten waaronder ook vormen van kanker zoals sikkelcelziekte
- Gerichte behandelingen met Aurora kinaseremmers geven soms uitstekende resultaten bij veel vormen van kanker. Een reviewstudie
- Immuuntherapie met HER2-gerichte CT-0508 (CAR-Macrofaag therapie) geeft bij solide tumoren van verschillende vormen van kanker met HER2 positieve expressie hoopvolle resultaten
- Immuuntherapie met pembrolizumab bij patiënten met verschillende vormen van uitgezaaide kanker met hoge microsatellietinstabiliteit (MSI-H) en DNA-mismatch-reparatie-deficiënte (dMMR) geeft uitstekende en duurzame resultaten op overall overleving
- Immuuntherapie met nivolumab zorgt voor duurzame en sterk verbeterde overall overleving bij verschillende vormen van kanker, melanomen, longkanker en nierkanker copy 1
- Internationale groep van 180 wetenschappers stelt rapport op hoe en met welke niet-toxische middelen - voedingsstoffen de effectiviteit te verbeteren, recidieven te voorkomen en de bijwerkingen te verminderen van personalised medicine
- Irina Kareva gebruikt wiskundige modellen die de dynamiek van kanker beschrijven, met het doel nieuwe geneesmiddelen te ontwikkelen die gericht zijn op tumoren.
- Kanker-actueel kan en wil helpen - begeleiden bij aanvragen van een volledig biomoleculair receptorenonderzoek en genenonderzoek
- Kankermedicijnen geven in de klinische praktijk veel minder effect dan uit de studies van farmaceutische bedrijven is aangetoond. Maar zijn wel ontzettend duur.
- Kankerremmende eiwitten kunnen bij mutatie die gen uitschakelt veranderen van kankerremmend in stimulerend, ontdekten Nederlandse onderzoekers
- Larotrectinib geeft bijzonder goede resultaten (76 procent respons met 12 procent complete remissies) bij alle vormen van solide tumoren met een positieve TRK Fusion mutatie
- Larotrectinib: Met de goedkeuring van Larotrectinib op basis van 1 specifieke afwijking en niet op basis van primaire tumor zorgt de FDA voor een doorbraak in het behandelen van kanker
- Lenvatinib Plus Pembrolizumab bij patiënten met inoperabele gevorderde nierkanker, buikvlieskanker, melanomen en andere gevorderde kanker met solide tumoren geeft uitstekende resultaten met meer dan de helft remissies van 50 procent of meer copy 1
- Medicijnen voorschrijven op basis van DNA profiel van de patient voorkomt 30 procent minder bijwerkingen blijkt uit internationale studie onder leiding van LUMC Leiden
- MSC-1 een medicijn dat de groei van de kankerstamcellen afremt door LIF blokkade en immuunsysteem activeert laat spectaculair goede resultaten zien in fase I studie.
- Mytomorrows breidt aanbod aan experimentele medicijnen voor kankerpatienten uit met 11 nieuwe nog niet geregistreerde medicijnen en stelt deze beschikbaar voor uitbehandelde kankerpatienten
- Nederland betaalt veel meer voor kankermedicijnen, soms tot 50 procent of meer, dan andere landen blijkt uit vergelijkend onderzoek tussen 18 landen copy 1
- NCI-MATCH-studie toont aan dat een biomoleculaire analyse - DNA en receptorenonderzoek - belangrijk is in hoe een kankerpatient te behandelen.
- Nieuw medicijn - PD-0332991 - stopt groei hersentumoren Glioblastoom in dierproeven. Zodra gestopt werd met dit medicijn gingen de tumoren weer groeien. Fase I studie bij 33 patienten met nierkanker en lymfklierkanker bevestigt veiligheid van dit middel
- Nieuwe, dure kankermedicijnen zijn voortaan sneller beschikbaar door het Drug Access Protocol (DAP) dat is ontwikkeld door oncologen, verzekeraars en Zorginstituut Nederland
- Overzicht van alle wereldwijd geregistreerde medicijnen binnen immuuntherapie en lopende studies met immuuntherapie copy 1
- Overzicht van studies met medicijnen en behandelingen om tumoren met KRAS mutaties aan te pakken. Vooral combinatiebehandelingen zijn veelbelovend.
- PI3K/AKT/mTOR pathway speelt cruciale rol in apoptose proces, DNA herstel, metabolisme in de cel en angiogenese.
- Pembrolizumab - Keytruda geeft bij solide tumoren van verschillende oorsprong 21 procent complete remissies en 53 procent gedeeltelijke remissies.
- Personalised medicine door receptorenonderzoek geeft veel betere resultaten in fase 1 studies dan experimenteel onderzoek zonder receptorenonderzoek
- Prof. Bernards over de doorbraak bij darmkanker met Kras mutatie en bij melanomen met BRAF mutatie in DWDD van donderdag 27 maart 2014
- POLE mutatie: veel kankerpatienten met erfelijke vormen van kanker hebben naast een P1-ligand een POLE mutatie en reageren goed op immuuntherapie met anti-PD medicijnen - checkpointremmers als pembrolizumab en nivolumab
- Radiotherapeutisch stimulerend middel NBTXR3 geeft in combinatie met anti-PD-1 medicijnen alsnog uitstekende resultaten bij patiënten die ziekteprogressie lieten zien ongeacht eerdere behandeling met anti-PD-1 medicijnen
- Rozlytrek (entrectinib), een tyrosine kinase remmer, goedgekeurd door FDA als medicijn voor solide tumoren met NTRK (neurotrophic tyrosine receptor kinase) gene fusion. Dit is 3e goedgekeurde medicijn op basis van mutatie.
- Tweede primaire vorm van kanker bij een kankerpatient wordt steeds vaker bekend bij de diagnose (2 tot 17 procent) door betere diagnose technieken en verfijnder biomoleculair onderzoek
- Tumorindeling mede aan de hand van biomarkers - biomoleculaire profielen is nodig en zal behandelingen sterk veranderen voor veel kankerpatiënten. Van 10 procent nu tot 50 procent straks. Aldus grote studie van het TOGA
- Vaccin tegen KRAS positief gemuteerde vormen van kanker - darmkankers en longkanker o.a. - wordt gecombineerd met trametinib een anti-PD medicijn in fase I studie na hoopvolle resultaten.
- Voorbeeldrapporten van receptoren en DNA testen - biomoleculaire profielen uitgevoerd door Caris Lifesciences - van alvleesklierkanker, hersentumoren, melanomen en longkanker
- Vroege diagnose van kanker is de toekomst en is vaak al mogelijk: zie TED talk
- Ziekte van Parkinson: prasinezumab, een monoklonaal antilichaam dat alfa-synucleïne bindt, vertraagt sterk de progressie van de ziekte van Parkinson in vergelijking met patienten die beste zorg kregen
- Algemeen: overzicht van artikelen waarin personal medicine een rol speelt.
Plaats een reactie ...
Reageer op "Kankermedicijnen geven in de klinische praktijk veel minder effect dan uit de studies van farmaceutische bedrijven is aangetoond. Maar zijn wel ontzettend duur."