Veni vidi Vioxx: een column van arts-bioloog drs. Engelbert Valstar over VIOXX, een COX-2-remmer bij darmkanker die hartfalen kan veroorzaken

12 april 2016: deze column: Veni, Vidi VIOXX schreef arts-bioloog drs. Engelbert Valstar in augustus 2005 voor de Orthomoleculaire Koerier:

Veni vidi Vioxx

In november 1999 werd Vioxx (= Rofecoxib) , een zogenaamde COX-2-remmer geregistreerd voor de behandeling van arthrose. Nadien is dit middel vanwege de pijnstillende werking ook bij andere kwalen voorgeschreven ; men zegt dan dat het middel ook off label wordt voorgeschreven. Al in 2000 waren er zeer sterke aanwijzingen dat Vioxx de kans op een hartaanval kan vergroten. Uiteindelijk was er zoveel bewijs dat deze stelling juist is dat Merck Sharpe and Dohme (MSD) het middel op 30 september 2004 uit de handel haalde. Veni vidi Vioxx oftewel het kwam, het zag en verdween van de markt. Doorslaggevend was o.a. een gerandomiseerd placebo-gecontroleerd onderzoek uiteindelijk gepubliceerd in The New England Journal of Medicine (352:1092-102 ; 2005). In dit onderzoek met in totaal circa 2500 personen wilde men kijken of Vioxx de kans op goedaardige tumoren van de darm kon verlagen. Na 3 jaar was de tussentijdse bevinding of liever de eindbevinding dat de kans op een hartinfarct door Vioxx met een factor 2 tot 3 toenam. Het aantal fatale hartinfarcten was ook iets groter bij inname van Vioxx, maar dit was door de lagere aantallen in dit onderzoek niet significant. Epidemiologisch onderzoek laat evenwel bij veel grotere aantallen Vioxx-gebruikers ook een verhoogde sterfte zien.

Overigens was er reeds in 1999 twijfel : prostaglandine I-2 , dat bijvoorbeeld plaatjesaggregatie tegengaat wordt zoals men toen wist in ieder geval deels via COX-2 geproduceerd. Men ging er toen vanuit dat dit prostaglandine ook via COX-1 (voldoende) gevormd wordt. Later bleek dit laatste feitelijk niet juist te zijn. In 2000 was er zelfs al in vergelijkend onderzoek sprake van sterke aanwijzingen/bewijs, dat Vioxx slecht is voor het hart. Omdat de fase-3-onderzoeken van Merck zelf geen verhoogd risico op een hartinfarct lieten zien, kon Vioxx op de markt blijven, temeer daar er nieuwe vergelijkende onderzoeken werden gestart. Nu is na meer onderzoek het doek dus voor Vioxx gevallen.

Er gaat bij MSD echter meer niet goed. Proscar (5 mg finasteride per pil) , een middel van MSD tegen een vergrote prostaat en daarmee samenhangende plasproblemen, bleek bij kaalheid een haargroeibevorderend effect te hebben. Derhalve is finasteride in de dosering van 1 mg per pil onder de naam Propecia op de markt gebracht om kaalhoofdigheid tegen te gaan. Jammer is dat Propecia niet net als Proscar algemeen door de ziektekostenverzekeraars wordt vergoed. Toch is het veel lager gedoseerde Propecia per pil net zo duur of duurder dan Proscar. Je kunt ook zeggen Propecia is naar rato zeker 5 keer zo duur als Proscar. Ik ben van mening dat dit schandelijk is en iets voor de ECD (Economische Controledienst).

Hoe zit het nu met de andere Vioxx-achtige stoffen : de zogenaamde Coxibs? Ik beperk me in hoofdzaak tot de meest gebruikte Coxib Celebrex. Ook hier is sprake van belangrijke nadelen. Zo bleek Celebrex bijvoorbeeld bij patienten die al eens een adenoom van de darm hebben gehad ook de kans op ernstige cardiovasculaire gebeurtenissen en daardoor te overlijden te verhogen . Over het geheel is het risico op een hartaanval e.d. bij het gebruik van Celebrex minder duidelijk dan bij het gebruik van Vioxx. Ik ben evenwel van mening dat er voldoende bewijs is om ook Celebrex van de markt af te voeren. Ingeval van arthrose is er uiteraard het superieure glucosamine dat zelfs helpt om gewrichten te regenereren en dat met o.a. chondroitine en MSM een nog beter resultaat geeft. Voor pijn die niets met arthrose te maken heeft zijn er verder heel andere pijnstillers van voldoende kwaliteit.

Overigens liggen andere hier ook al verkrijgbare Coxibs ( ik bedoel Parecoxib en Valdecoxib) om soortgelijke redenen onder vuur. Ik denk dat het in de toekomst wel eens veni vidi Coxibs zou kunnen worden.

Opmerkelijk is dat de sekte van basisgyneacoloog Renckens over Vioxx niet z’n mond opendoet, net zomin als over het gebruik van bijvoorbeeld taxol op onjuiste indicatie etc., maar wel over het feit dat verdund zwangerschapshormoon toegepast door sommige alternatieve artsen die hun literatuur onvoldoende bijhouden, niet helpt om af te vallen. Ik postuleer hier dat de VtdK (Vereniging tegen de Kwakzalverij) feitelijk de vijfde colonne van de farmaceutische industrie is en daarom juist expliciet zo goed als alleen kritisch is over alternatieve of liever complementaire geneeswijzen.

Plaats een reactie ...

2 Reacties op "Veni vidi Vioxx: een column van arts-bioloog drs. Engelbert Valstar over VIOXX, een COX-2-remmer bij darmkanker die hartfalen kan veroorzaken"

Gerelateerde artikelen