Wat Kwak zegt is t’ie zelf! Column van arts-bioloog drs. Engelbert Valstar over prostasol bij prostaatkanker

Valstar Arts-bioloog drs. Engelbert Valstar

Raadpleeg ook de literatuurlijsten van arts-bioloog drs. Valstar per vorm van kanker.

In onderstaande column bespreekt Valstar het gebruik van prostasol bij prostaatkanker wat door Broer Scholten, spreekbuis van de Vereniging tegen de Kwakzalverij (VtdK), als niet bewezen middel wordt getypeerd. Valstar weerlegt dat in onderstaande column.

Wat Kwak zegt is t’ie zelf!

Inleiding

Veel patienten met vergevorderde prostaatkanker gebruiken met wisselende resultaten korte of langere tijd of zeer veel jaren prostasol.

Wat is prostasol? Prostasol bevat aan relevante bestanddelen: beta-sitosterol, Serenoa repens, quercetine, Pygeum, Scutellaria baicalensis, camposterol, stimgasterol, brassicasterol, Ganoderma lucidum, Panax pseodoginseng, Urtica dioica en Zingiber officinale.

Bekend is dat prostasol toch erg vaak de PSA-spiegel bij prostaatkankerpatienten doet dalen. Het gerucht gaat dat er ook een synthetisch oestrogeen (diethylstilboestrol oftewel DES) in zou zitten. Dit is zoals verderop blijkt een indianenverhaal en ik zal getalsmatig aantonen dat Prostasol sowieso in staat is om de PSA-spiegel te doen dalen!

Hoe kwam het DES-verhaal in de wereld?

Casodex is een regulier geneesmiddel dat geen oestrogeen is, maar wel de androgeenreceptor kan blokkeren en daarom helpt om prostaatkanker te bestrijden. Borstvorming is daar een bijwerking van. Het kruidenpreparaat Prostasol dat ook voor de behandeling van borstkanker wordt gebruikt kan ook borstvorming geven. Betekent dat dan dat er in Prostasol wel oestrogeen moet zitten? Nee natuurlijk niet! Toorians et al (PMID 20432093) vonden (zogenaamd) DES bij een patient die prostasol gebruikt had, maar in de op de markt gekochte Prostasol bleek het niet te zitten en is daarin door controlerende instanties ook nooit aangetroffen. Heeft er iemand met de door het Rikilt onderzochte preparaat eerder geknoeid of heeft iemand op het lab in de buurt met grote hoeveelheden oestrogeen gewerkt (bijvoorbeeld bij rekristalliseren), waardoor de proef vervuild was of heeft de patient zelf DES in handen gehad? Feit is dat door het onderzoek van de op de markt verkrijgbare Prostasol er in feite sowieso van een negatieve contra expertise sprake was. Opmerkelijk is ook dat bij de patient in kwestie na het stoppen (!) met de Prostasol de oestrogeenspiegel eerst steeg (en of die meting klopt is ook nog een vraag).

De leverancier heeft steeds verklaard dat er geen DES en geen oestrogeen of DES in Prostasol zit. Het is nog steeds op de markt en het zit er dus ook niet in (anders was het al lang van de markt gehaald). De bijwerking borstvorming heeft niets met DES of oestrogeen te maken. Een van de effecten van Prostasol is gewoon androgeenreceptorblokkade!

Over de effectiviteit van Prostasol

In mei van dit jaar heeft in het Reformatorisch Dagblad (RD) het een en ander over Prostasol gestaan. Een journalist zei bij die gelegenheid dat hij wel 10 patienten kende met prostaatkanker waar met dit middel de PSA fors gedaald was. Een patient heeft in de burelen van het blad ook zijn positieve zegje over Prostasol gedaan. Naar het RD ging toen een brief van een ex-farmacoloog (ene Vos), die zei dat er DES in zat en dreigde de VtdK in te schakelen. Het RD gaf vervolgens aan dat er wel ooit DES in Prostasol gevonden zou zijn, maar niet meer dan dat. Welnu DES zit er niet in, zoals ik al aangegeven heb. Nochtans verscheen er een paar maanden later op de website een kletsverhaal van de gewezen chemicus Broer S., die verder noch farmaceut of arts is. Het gunstige verhaal met betrekking tot Prostasol zou maar op 1 patient betrekking hebben en N=1 is geen wetenschap. Voor het gemak negeerde hij het getal 10. Hij was ook juist boos omdat mijn naam gevallen was: dat was reclame voor het Orthomoleculaire en voor Valstar. De retoriek won het bij hem weer van het verstand!

Hij realiseerde zich niet dat er nu veel meer mensen kennis hebben van dit alles en het gebruik van Prostasol nu eerder zal toenemen. Voor het gemak noemde hij, kennelijk fungerend als minister voor Propaganda van de VtdK, mij een kruidenkwakzalver. Hij negeert het feit dat ik boven op het onderzoek zit, juist ook regulier en vreselijk kritisch ben. Prostasol is redelijk prijzig (iets van 1,20 euro per capsule, waarvan er dan minstens 1, maar vaak meerdere, maar meestal niet meer dan 6 op dagbasis genomen moeten worden). Het kan borstvorming geven, maar dat doet Casodex ook. Overigens kan bestralen van de tepels borstvorming tegen gaan. De casuistiek met Prostasol is indrukwekkend. Bijvoorbeeld een man met een niet meer voor hormonale therapie gevoelige prostaatkanker zag zijn PSA van 800 tot 0,1 dalen en dat hield 12 jaar aan. Er zijn er ook waar het niet werkt of slechts kort.

Ik heb meer dan 30 regressies bij minder dan 150 patiënten gezien. Een duidelijk sterk stijgende PSA hadden al deze mannen. De kans dat bij progressieve prostaatkanker met stijgende PSA de PSA ineens gaat dalen is klein. Ik heb dat nog nooit gezien. Dus is de kans dat dit spontaan gebeurt kleiner dan 1 procent. Op 150 patienten verwacht je dan dat er bij bijvoorbeeld 2 een spontane verbetering optreedt. Met de Poissonverdeling verwacht je dan dat de ‘toevallige’ afwijking naar boven 2 keer wortel 2 is. Twee wordt dan 5. Met chikwadraat is het ook triviaal : 30 (28 meer dan 2) is veel te veel voor toeval. Voor de liefhebbers: men houde er ‘An introduction to Statistical Methods & Data Analysis’ van Ott RL en Longnecker M bij (7^e editie; ISBN-13:978-1-305-26947-7 ; ISBN-10: 1-305-26947-0) bij.

Conclusies

Ik kan niet zeggen hoe goed Prostasol gemiddeld werkt. Ik kan wel zeggen dat het vaak minstens een tijdelijke verbetering geeft. Ook is duidelijk dat Broer S. (oftewel Broer Kwak) geen enkele poging tot een objectieve analyse maakt, omdat wat hem niet uitkomt wordt genegeerd.

prostasol, prostaatkanker, column van arts-bioloog drs. Engelbert Valstar